Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ, với tư cách Phó Chủ tịch Đại hội đồng LHQ, ngày 27/10 đã tham gia điều hành phiên họp toàn thể của Đại hội đồng LHQ khóa 77 đã họp toàn thể thảo luận về hoạt động của Tòa án Công lý quốc tế.
Đại diện Việt Nam cùng đông đảo các nước tham gia phiên họp đều khẳng định vai trò quan trọng của Tòa án Công lý quốc tế trong việc giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế. Qua đó, Toà án Công lý quốc tế đã và đang tiếp tục góp phần quan trọng thúc đẩy sự tuân thủ Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế, đóng góp vào phát triển bền vững, hòa bình, an ninh và ổn định trên thế giới
Cũng tại phiên họp này, Việt Nam cùng Vanuatu và một số nước nòng cốt đã giới thiệu sáng kiến về việc xin ý kiến tư vấn của Toà án Công lý quốc tế về nghĩa vụ của các quốc gia trong vấn đề biến đổi khí hậu.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang nhấn mạnh biến đổi khí hậu đã và đang thách thức nghiêm trọng toàn thể cộng đồng quốc tế, đe doạ cuộc sống của người dân nhiều nước ven biển, các nước đảo nhỏ. Đại sứ cho rằng nhiều biện pháp ứng phó đã được đưa ra, trong đó có các cam kết đưa phát thải ròng về mức bằng 0, song biến đổi khí hậu vẫn diễn biến rất phức tạp.
Do đó, các nước cần có nhiều hành động mạnh mẽ hơn nữa, trong đó có việc làm rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của các quốc gia theo các công ước quốc tế liên quan đến biến đổi khí hậu, trong đó có Công ước khung LHQ về biến đổi khí hậu, Thoả thuận Paris, Công ước LHQ về Luật biển.
Với những cân nhắc đó, Việt Nam đã quyết định cùng Vanuatu và nhóm các nước nòng cốt xây dựng dự thảo Nghị quyết của Đại hội đồng LHQ để yêu cầu Toà án Công lý quốc tế đưa ra ý kiến tư vấn về vấn đề này.
Trước đó, ngày 24/10/2022 đã diễn ra Đối thoại về cùng chủ đề, với sự tham gia của Đại sứ, Trưởng Phái đoàn và đại diện nhiều nước thành viên LHQ, nhiều học giả, các nhà hoạt động xã hội quốc tế về vấn đề biến đổi khí hậu. Nhân dịp tham dự Tuần lễ luật pháp quốc tế của LHQ, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ đã có bài phát biểu khai mạc hội nghị.
Trợ lý Bộ trưởng Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh việc Toà án Công lý quốc tế đưa ra ý kiến tư vấn về các nghĩa vụ liên quan vấn đề này sẽ góp phần làm sáng tỏ các vấn đề pháp lý về trách nhiệm quốc gia, đồng thời thúc đẩy các biện pháp nhằm thích ứng và giảm thiểu tác hại của biến đổi khí hậu. Sáng kiến này cũng sẽ góp phần quan trọng trong tăng cường vai trò của Toà án trong việc giải thích và áp dụng luật pháp quốc tế.
Trợ lý Bộ trưởng Nguyễn Minh Vũ cũng khẳng định các cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong ứng phó với biến đổi khí hậu.
Trong các phát biểu, các đại diện Việt Nam đều khẳng định mong muốn được hợp tác chặt chẽ với các thành viên khác của Nhóm nòng cốt và với toàn thể các nước thành viên LHQ trong quá trình thúc đẩy dự thảo NQ sắp tới.
Tại phiên họp của Đại hội đồng, các nước tham gia Nhóm nòng cốt đã phát biểu đề cao sáng kiến chung này, khẳng định đây là một đóng góp tích cực đối với các nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong vấn đề đang rất được quan tâm hiện nay.
Nhóm nòng cốt là một hình thức các nước thành viên LHQ chia sẻ quan điểm, phối hợp hành động về các quan tâm chung. Nhóm nòng cốt về việc xin ý kiến tư vấn của Toà án Công lý quốc tế về Biến đổi khí hậu bao gồm 16 nước, đại diện cho tất cả các khu vực địa lý (Antigua&Barbuda, Bangladesh, Costa Rica, Đức, Liechtenstein, Micronesia, Ma-rốc, Mozambique, New Zealand, Bồ Đào Nha, Samoa, Sierra Leone, Singapore, Uganda, Vanuatu và Việt Nam). Nhóm mong muốn tận dụng vai trò của Toà án là một trong các cơ quan chính của LHQ, có chức năng đưa ra ý kiến tư vấn, để làm rõ nghĩa vụ của các nước trong việc gây ra những hệ quả tiêu cực của BĐKH đối với nhiều nước, nhất là các nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Bên cạnh việc đưa ra các phán quyết về giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia, ý kiến tư vấn của Toà án nhìn chung được cộng đồng quốc tế coi trọng, có thể làm rõ hơn nhiều vấn đề pháp lý quốc tế chưa rõ ràng, qua đó giúp thúc đẩy hành xử của các nước theo hướng phù hợp hơn với các nghĩa vụ theo luật pháp quốc tế./.
