Ông Phan Phước (thôn Lương Viện, thị trấn Phú Đa, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế) nhiều năm nay bỏ hoang gần 3 sào ruộng lúa trong thôn. Không giống với những nơi khác, nông dân ở thôn này làm lúa chủ yếu dựa vào nguồn nước mưa là chủ yếu, vì khu vực trồng lúa nằm xa con sông Đại Giang, không chủ động được nguồn nước tưới.
Giống như ông Phước, ông Trần Nhơn Thuẫn (thị trấn Phú Đa) cũng bỏ hoang hơn 2 sào ruộng nhiều năm nay, nơi ông trồng lúa giờ cỏ mọc um tùm. Ông Thuẫn cho biết, đa phần người dân nơi đây phụ thuộc vào nguồn “nước trời”, năm nào mưa nhiều làm được 2 vụ, năm mưa ít thì làm được một vụ, thậm chí bỏ hoang không làm được vụ nào.
Ông Đặng Văn Sĩ – Chủ tịch UBND thị trấn Phú Đa cho biết, hiện thị trấn này có đến hơn 150ha ruộng luôn trong tình trạng thiếu nước tưới phải nhờ vào nước trời mưa.
Cả chính quyền địa phương lẫn người dân đều mong muốn có hệ thống tưới tiêu, kênh mương thủy lợi để có thể chủ động được nguồn nước tưới, phát triển sản xuất.
Năm 2015, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế phê duyệt dự án hệ thống tưới Thanh Lam – Phú Đa nhằm “giải cứu” hơn 216 ha đất sản xuất đất nông nghiệp, trong đó gồm 116 ha lúa, 110 ha hoa màu.
Dự án được phê duyệt với số vốn 32,67 tỷ đồng do Ban đầu tư xây dựng công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn làm chủ đầu tư, bắt đầu khởi công từ năm 2016 do 2 đơn vị gồm Công ty TNHH Xây dựng Thiên An Hải và Công ty TNHH Hằng Trung làm nhà thầu thi công. Mục tiêu của dự án sẽ cải thiện hoàn toàn nguồn nước tưới tiêu bằng việc xây dựng kênh để dẫn nước từ sông Đại Giang, hệ thống đầu mối trạm bơm, các công trình trên tuyến với tổng quy mô hơn 7km bao gồm các nhánh rẽ. Với dự án này, khoảng 216 ha chuyên canh cây lúa và cây hoa màu tăng số lượng canh tác lúa nước từ 1 vụ lên 2 vụ/năm cho người dân trong khu vực.
Hiện cả dự án đã hoàn thành 2 gói thầu gồm tuyến dẫn đoạn dài 2.111m và kênh dẫn đoạn 2 dài 1.480m và trạm bơm đã thi công hoàn thành ngày 31/8/2019. Gói thầu số 2 gồm tuyến kênh chính dài 1.257m và các công trình trên tuyến; đã thi công hoàn thành 24/12/2020. Gói thầu số 3 (gói thầu cuối cùng của DA) gồm tuyến kênh nhánh N1 dài 2.969m, kênh nhánh N2 dài 920m và các công trình trên tuyến hiện đang được thi công. Khởi công từ năm 2016 với kế hoạch hoàn thành vào năm 2019, nhưng đến nay công trình tiền tỷ vẫn đang rất ngổn ngang, thi công ì ạch.
Hiện dự án này đã thi công xong hệ thống nhà bơm (do Công ty Hăng Trung thi công). Đối với những đoạn kênh đã thi công xong do lâu ngày không sử dụng hiện cỏ đã mọc um tùm giữa dòng và hai bên mái taluy. Về sau muốn đưa vào sử dụng buộc phải tiếp tục nạo vét và làm cỏ.
Ông Đặng Ngọc Quốc An, Trưởng phòng Kỹ thuật (Ban Đầu tư xây dựng công trình NN&PTNT) cho biết, hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn thành là nguyên nhân khiến dự án chậm bàn giao (hiện đã bàn giao 95% mặt bằng thi công), với mặt bằng của giai đoạn 3 sẽ bàn giao vào tháng 5/2021. Đại diện chủ đầu tư cho biết, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và ảnh hưởng bởi mưa bão, ngập úng kéo dài của năm 2020 đã ảnh hưởng đến tiến độ công trình. Hiện công trình đã hoàn thành được 80% khối lượng công việc.
“Trong thời gian tới, khi có được mặt bằng chúng tôi sẽ đề nghị đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ, dự kiến tháng 9/2021 công trình sẽ hoàn thành”, ông An cho biết.
Việc một công trình thủy lợi có vai trò quan trọng trong việc tưới tiêu cho hàng trăm ha lúa và hoa màu nhưng thi công đã 5 năm không xong khiến cho việc sản xuất của nông dân tiếp tục “nhờ vào trời”. Người dân vẫn tiếp tục mong chờ dự án hoàn thành để cải thiện sinh kế, nhưng đến nay vì nhiều lý do cả dự án vẫn thi công ì ạch.
Liên quan đến công trình này, ông Nguyễn Văn Phương – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã nhiều lần thị sát và đề nghị đưa dự án hoàn thành đúng thời hạn, giải quyết việc tưới tiêu cho người dân.
