Loãng xương - bệnh lý thầm lặng gây tàn phế, tử vong

Lã Thị Thúy Hằng
Loãng xương là một trong những bệnh lý đáng báo động, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn dẫn đến suy giảm chất lượng cuộc sống, tăng nguy cơ tử vong và gánh nặng chăm sóc. Điều đáng nói là, có khoảng 80% người bệnh vẫn chưa được chẩn đoán và điều trị.

Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD) cho biết BV vừa tiếp nhận người bệnh CTKA (65 tuổi, ngụ tại TP.HCM) trong tình trạng đau vùng cột sống thắt lưng mức độ nặng mới khởi phát gần đây. Tại khoa Nội cơ xương khớp, các bác sĩ đã tiến hành chụp X-quang cột sống thắt lưng và đo mật độ xương cho thấy bà A. bị gãy lún đốt sống thắt lưng do loãng xương. Bà A. được điều trị thuốc và phối hợp với phục hồi chức năng vận động. Sau quá trình điều trị, tình trạng đau lưng của bà A. đã cải thiện, bà đã có thể đi lại được, vận động được tốt hơn.

Có biến chứng mới nhận ra loãng xương

TS.BS Cao Thanh Ngọc, trưởng khoa Nội cơ xương khớp BV ĐHYD cho biết loãng xương là kết quả từ sự mất cân bằng giữa quá trình tạo xương và hủy xương, trong đó hủy xương chiếm ưu thế. Trên thế giới, hiện có khoảng 500 triệu người bị loãng xương, riêng Việt Nam có khoảng 3,6 triệu người và dự báo sẽ tăng cao trong khoảng thời gian tới.

Nguyên nhân gây loãng xương được chia làm hai nhóm nguyên phát và thứ phát. Trong đó, loãng xương nguyên phát là những yếu tố không thay đổi được như di truyền, tiền sử gãy xương sau tuổi 30 hoặc giới tính. Loãng xương thứ phát bao gồm các nguyên nhân cụ thể như bệnh lý (cường giáp, cường cận giáp, suy thận,…), thuốc điều trị bệnh (corticoid), lối sống kém lành mạnh (nghiện rượu bia, hút thuốc lá hay té ngã),...

a2-1660131128.jpg

TS.BS Cao Thanh Ngọc, Trưởng khoa Nội cơ xương khớp, tư vấn cho người bệnh.

Theo ThS.BS Nguyễn Châu Tuấn - Khoa Nội cơ xương khớp BV ĐHYD, loãng xương là căn bệnh diễn tiến thầm lặng, không có triệu chứng đặc trưng. Chỉ khi mật độ xương giảm nặng dẫn đến những cơn đau dai dẳng hoặc các biến chứng của gãy xương như biến dạng xương, đau cột sống do gãy lún đốt sống và các thay đổi như giảm chiều cao, gù,… thì bệnh nhân mới nhận ra.

Gãy xương do loãng xương thường xuất hiện ở các vị trí xương xốp và chịu lực như xương cột sống (cột sống ngực và cột sống thắt lưng), xương vùng hông (cổ xương đùi, liên mấu chuyển) và xương cẳng tay. Đây cũng là nguyên nhân gây ra những cơn đau mãn tính, gây tàn phế, làm giảm chất lượng cuộc sống, mất chức năng và phụ thuộc vào người khác, để lại nhiều gánh nặng cho việc chăm sóc và điều trị, cũng như làm tăng nguy cơ tử vong của người bệnh.

Chẩn đoán và điều trị loãng xương

Theo TS.BS Cao Thanh Ngọc, phụ nữ trên 65 tuổi hoặc nam giới trên 70 tuổi, nữ giới mãn kinh, nam giới từ 50 – 69 tuổi có yếu tố nguy cơ loãng xương, người trên 50 tuổi từng bị gãy xương... cần tiến hành đo mật độ xương sớm để tầm soát và đánh giá loãng xương. Trong quá trình điều trị, người bệnh sẽ được chỉ định kết hợp song song giữa phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc (thực hành vật lý trị liệu, phục hồi chức năng, bổ sung dinh dưỡng...).

ThS.BS Nguyễn Châu Tuấn chia sẻ thêm, để đạt được hiệu quả điều trị tối đa cũng như phòng ngừa các biến chứng, bệnh nhân loãng xương cần phối hợp các biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc. Trong đó, cần phải sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của các bác sĩ. Ngoài ra, cần xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, duy trì thói quen vận động cơ thể để tăng sức bền, khả năng giữ thăng bằng và tránh hút thuốc lá, sử dụng rượu bia.

T.Hằng