Từ lâu, xe quá tải đã trở thành nỗi ám ảnh đối với đơn vị quản lý đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai. Theo các chuyên gia, khi có 10% xe tải chở quá tải trọng gấp 2 và 10% xe tải chở quá tải trọng gấp 3 thì sự phá hoại đường do chúng gây ra sẽ gấp hơn 23 lần khả năng chịu đựng của con đường theo thiết kế. Đáng lẽ con đường bảo đảm chất lượng phục vụ vận tải được 15 năm như thiết kế đề ra thì chỉ còn tồn tại được 7 - 8 tháng vì những xe chở quá tải này. Trong khi đó, lợi nhuận vận tải thu được là không đáng kể so với thiệt hại gây ra.
Theo đó, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho biết, trong 6 tháng của năm 2021, đơn vị đã thực hiện kiểm soát tải trọng phương tiện lưu thông trên tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình và Nội Bài - Lào Cai với tổng cộng 963.000 lượt phương tiện tại đầu vào. Hệ thống cân tải trọng trên hai tuyến cao tốc này đã phát hiện khoảng 30.000 lượt phương tiện quá tải, qua đó từ chối phục vụ theo thẩm quyền 29.800 trường hợp.
Đáng chú ý, Chánh Văn phòng VEC Đỗ Chí Chung cho biết, thời gian gần đây tái diễn hành vi ném gạch, đá vào các phương tiện đang lưu thông trên các tuyến cao tốc khi phương tiện đang chạy với tốc độ rất cao gây nguy hiểm đến tính mạng những người trên phương tiện, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông liên hoàn, làm thiệt hại tài sản.
Theo ông Bùi Đình Tuấn, Giám đốc Công ty Vận hành và Bảo trì đường cao tốc Việt Nam (VEC O&M), công ty đã phải dùng mọi biện pháp để ngăn chặn tình trạng người dân tụ tập, đón xe khách trên đường cao tốc, gây mất ATGT, như hàn các lỗ thủng của hàng rào B40, yêu cầu các doanh nghiệp vận tải ký cam kết không đón, trả khách, cắt cử nhân viên chốt trực tại các điểm nóng để ngăn chặn… nhưng vi phạm vẫn tiếp diễn.
Nhiều ý kiến cho rằng, để bảo vệ có hiệu quả một trong những tuyến cao tốc hiện đại nhất quốc gia, không chỉ có sự nỗ lực của Tổng công ty Đầu tư - Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC - đơn vị chủ đầu tư), các lực lượng thanh tra, CSGT mà còn cần có sự vào cuộc của các cấp chính quyền địa phương nơi dự án đi qua và cả cộng đồng. Tuy nhiên, dường như vẫn còn không ít địa phương buông lỏng và coi việc VEC bỏ tiền làm đường, thu phí phương tiện thì đương nhiên phải chịu trách nhiệm bảo vệ công trình. Vì vậy, việc Bộ trưởng Bộ GT-VT có công văn đề nghị các tỉnh, thành phố (gồm Hà Nội, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai) tăng cường bảo đảm trật tự ATGT trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, trong đó quy định trách nhiệm đối với chính quyền địa phương các cấp để tình trạng vi phạm diễn ra thường xuyên, kéo dài trên địa bàn quản lý là thiết thực và phù hợp.
