Điều ít biết về 'Chiến binh dưới lòng cống' thành phố Cảng

Tạp Chí Nhân Đạo
(NĐ&ĐS) - Hải Phòng là thành phố Cảng ven biển với mật độ dân số đông, hệ thống thoát nước dày đặc. Tốc độ đô thị hóa nhanh, các khu đô thị mới xây dựng và đưa vào sử dụng. Điều đó là cơ hội và thách thức với cán bộ công nhân công ty TNHH MTV Thoát nước Hải Phòng. Tuy nhiên những “chiến binh dưới lòng cống” đang ngày đêm nỗ lực hết mình để thành phố luôn sáng xanh, sạch đẹp, không ngập úng.

Quản lý vận hành hệ thống thoát nước dày đặc

Công ty TNHH MTV Thoát nước Hải Phòng là đơn vị quản lý, vận hành hệ thống thoát nước của 4 quận nội thành: Ngô Quyền, Hồng Bàng, Lê Chân, Hải An và các huyện: An Dương, huyện Vĩnh Bảo, An Lão, thị trấn Minh Đức – Thủy Nguyên. Tổng số 565km cống ngầm và hàng vạn ga thu, ga thăm. 

z2596218052847_7980912fbe2165944b7e297ac140a56b
170 miệng xả ra mương đang được công ty TNHH MTV thoát nước Hải Phòng quản lý

Công ty quản lý 12 hồ điều hòa với diện tích trên 70 ha. Các hồ điều hòa này đều được sử dụng để điều hòa lưu lượng nước mưa khu vực 4 quận Hồng Bàng, Lê Chân, Ngô Quyền, Hải An.

Trên toàn mạng lưới thoát nước Hải Phòng có khoảng 170 miệng xả ra mương, hồ, sông. Ngoài ra các điểm xả nước thải chính ra sông là các cống ngăn triều.

Việc vận hành hệ thống thoát nước là một trong những yếu tố then chốt của công tác thoát nước. Do đó, Công ty đã hợp tác với thành phố Kitakyushu của Nhật Bản để đưa ra bộ quy trình vận hành hệ thống thoát nước: mương, hồ điều hòa, trạm bơm… đảm bảo khoa học, đạt hiệu suất cao trong công việc.

Công ty thường xuyên duy tu, bảo dưỡng hệ thống thoát nước. Triển khai thực hiện nạo vét bùn tại tất cả các miệng ga hàm ếch nhằm tăng cường khả năng thu nước mặt. Khơi thông, nạo vét bùn các miệng xả, mương rãnh thoát nước. Cải tạo các ga sập, cống hỏng, thay thế một số tuyến cống cũ bằng tuyến cống mới có kích thước lớn hơn. Sửa chữa, bảo dưỡng các trạm bơm nước mưa, nước thải đảm bảo việc vận hành thường xuyên, đặc biệt là trong mùa mưa bão. Giám sát hệ thống vận hành các trạm bơm nước mưa lớn Máy Đèn – Vĩnh Niệm, giám sát các điểm úng ngập thường xuyên. Phân công cụ thể cán bộ công nhân viên ứng trực tại tất cả các điểm nóng về ngập lụt, các vị trí cần mở nắp ga tiêu thoát nước.

Kịp thời xử lý “điểm đen” úng lụt

Mặc dù hệ thống thoát nước dày đặc luôn được nạo vét khơi thông, tuy nhiên trên địa bàn thành phố vẫn tồn tại các điểm đen úng lụt mỗi khi mưa lớn kéo dài. Vì vậy công ty luôn có phương án chống ngập cho các điểm đen như khu vực đường Trung Lực, khu vực Chợ Đôn, khu vực Đình Vũ, khu vực Thiên Lôi, khu vực đường Hùng Vương …. Đối với các khu vực trũng thấp hoặc chịu ảnh hưởng của các dự án, Công ty bố trí máy bơm công suất lớn 1.000 m3/h để bơm cưỡng bức hỗ trợ việc tiêu thoát nước.

Bố trí đường dây nóng ứng trực để người dân có thể trực tiếp thông tin về sự cố, điểm úng ngập. Từ đó kịp thời, khắc phục hoặc hỗ trợ người dân. Chủ động, chuẩn bị  các phương tiện, thiết bị, lực lượng ứng trực tại chỗ và các phương án điều động nhân lực khi có sự cố xảy ra.

Công ty đã yêu cầu các xí nghiệp, đội thoát nước trực thuộc kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tất cả các Dự án đang triển khai thi công trên địa bàn do đơn vị quản lý tuân thủ nghiêm các quy định đảm bảo tiêu thoát nước. Có phương án cụ thể, bố trí lực lượng, phương tiện ứng trực đối với từng Dự án có liên quan đến các điểm ngập để tăng tính chủ động khi chủ đầu tư và nhà thầu không thực hiện các biện pháp như đã cam kết để giảm thiểu tối đa ngập lụt cho các khu vực.

Năm 2020, trên địa bàn thành phố đã có nhiều xóm ngõ được cải tạo thoát nước, cải tạo mặt ngõ, nạo vét bùn, cải tạo hố ga, hỗ trợ đấu nối thoát nước và tư vấn thoát nước.

Công tác thoát nước và vệ sinh môi trường được quản lý vận hành tốt, đảm bảo việc tiêu thoát nước trên địa bàn thành phố. Đặc biệt tại các khu vực diễn ra các công trình trọng điểm của thành phố như: khu vực cầu Hoàng Văn Thụ, khu vực nút giao Cầu Bính, khu vực siêu thị Aeon … Tại các điểm nóng về ngập lụt như khu vực Đình Đông – Bốt Tròn, khu vực Văn Cao, đường Lê Lợi, đường Trung Lực đã giảm thiểu từ 50-60% cả về thời gian và chiều sâu ngập lụt.

z2596218317991_33fa76e7fd40a3c1d51eacbc5418fe70
Công nhân công ty thường xuyên vớt rác tại các hồ để đảm bảo vệ sinh môi trường

Hiện tại công ty tiếp nhận và vận hành nhà máy xử lý nước thải Vĩnh Niệm với công suất thiết kế 36.000 m3/ngày – đêm. Đây là nhà máy xử lý nước thải sinh hoạt đầu tiên của Hải Phòng được đưa vào sử dụng, là bước khởi đầu tiên phong cho Kế hoạch phát triển xanh theo Nghị quyết của Đảng bộ thành phố lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2020-2025. Theo đó định hướng đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2035, Hải Phòng sẽ xử lý được 40% lượng nước thải sinh hoạt .

Tuy nhiên, nhiều khó khăn thách thức với công ty cần được các cơ quan chức năng quan tâm, để thay thế dần một số tuyến cống trục chính với tiết diện cống lớn hơn (từ D1500 đến D2000) như: Khu vực ngõ 193 Văn Cao đến mương An Kim Hải thoát nước cho khu vực phía đông đường Văn Cao thuộc các phường Đằng Giang, Đằng Lâm. Khu vực mương Cống Tây từ đường Nguyễn Văn Linh đến kênh Tây Nam thoát nước cho khu vực đường Chợ Hàng, Hàng Kênh, Đình Đông. Cải tạo thoát nước mương Gốc Găng thoát nước cho khu vực phía nam phường Vĩnh Niệm, thoát nước từ đường World Bank ra cống Đồng Sậy. Khu vực chân Cầu Bính, khu vực đường 5 cũ và một số khu vực khác.

z2596218921302_ef58ab2e6b39c6055a454c3856abff61
Công nhân phải thi công trong đêm để đảm bảo tiến độ thoát nước trước mùa mưa bão

Bên cạnh đó, để đảm bảo cho việc tiêu thoát nước của các ngõ ngách, cử tri và chính quyền địa phương đề nghị được lấy bùn ga, cống xóm ngõ theo định kỳ với ga thoát nước từ 6 tháng đến 1 năm/1 lần; với cống xóm ngõ khoảng 2 năm/1 lần (tùy theo tính chất các xóm ngõ). Trung tu nạo vét bùn các tuyến cống chính, cửa xả tiêu thoát nước, các mương, rãnh, hồ điều hòa

Tất cả những thách thức đó đang cần được Sở Xây dựng cũng như UBND thành phố Hải Phòng quan tâm, tạo điều kiện, để việc tiêu thoát nước của thành phố trong năm 2021 nói riêng và trong thời gian tới nói chung sẽ ngày càng được cải thiện rõ nét, dần đáp úng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Hướng tới mục tiêu chung là xây dựng Hải Phòng theo hướng thành phố hiện đại, là trọng điểm phát triển kinh tế biển, trung tâm du lịch quốc tế.

Minh Hưng