Theo các chuyên gia, ngộ độc botulinum thực tế rất hiếm gặp. Vi khuẩn Clostridium botulinum, còn gọi là vi khuẩn độc thịt tồn tại nhiều ở ngoài môi trường và trong nhiều loại nguyên liệu thực phẩm. Đây là loại vi khuẩn kỵ khí, chỉ phát triển trong môi trường thiếu không khí. Các thực phẩm khi chế biến có lẫn một vài bào tử vi khuẩn này do quy trình sản xuất không đảm bảo sạch, sau khi thực phẩm được đóng gói kín như trong chai, lọ, hộp, lon, túi thì sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tiết ra độc tố botulinum.
Các loại thực phẩm dễ gây ra chất độc này là sản phẩm đóng hộp, đóng gói kín không đảm bảo đủ điều kiện ngăn chặn vi khuẩn phát triển theo quy định; đặc biệt là sản xuất thủ công, tại gia đình, kinh doanh nhỏ lẻ, không được kiểm soát chặt về chất lượng.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo, người dân cần nghĩ tới ngộ độc botulinum và đến cơ sở y tế kiểm tra khi có các biểu hiện như:
- Yếu, liệt các cơ, bắt đầu từ vùng đầu mặt cổ sau đó lan xuống chân; biểu hiện nhẹ có thể chỉ mỏi, yếu các cơ giống như suy nhược; biểu hiện đối xứng hai bên và không có rối loạn cảm giác.
- Tiêu hóa có thể gặp buồn nôn, nôn, đau bụng, giảm nhu động ruột.
- Có các biểu như trên sau ăn thực phẩm nghi ngờ như các loại thực phẩm đóng hộp, chai, lọ, gói, túi, không có nguồn gốc rõ ràng hoặc không đảm bảo.
Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm chứa độc tố botulinum, người dân cần chú ý: Chọn các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có tiêu chuẩn chất lượng và an toàn được công nhận;
Thận trọng với các thực phẩm đóng kín nhưng có mùi hoặc màu sắc thay đổi, hoặc có vị thay đổi khác thường;
Không nên tự đóng gói kín các thực phẩm vào hộp, chai, lọ... trong thời gian kéo dài trong điều kiện không phải đông đá;
Ưu tiên ăn các thực phẩm mới chế biến, mới nấu chín vì khi nấu chín sẽ có thể phá hủy độc tố botulinum nếu có trong thực phẩm;
Với các thực phẩm đóng gói kín theo cách truyền thống (như dưa muối, măng, cà muối…), cần đảm bảo phải chua, mặn; đặc biệt khi thực phẩm hết vị chua thì không nên ăn.
Từ ngày 29/8, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) công bố cảnh báo khẩn về pate Minh Chay, yêu cầu người dân ngừng sử dụng mọi sản phẩm của công ty Lối Sống Mới, thu hồi các sản phẩm. TP HCM đã xác minh gần 1.300 khách hàng mua gần 1.500 hộp pate Minh Chay, mới thu hồi được khoảng 10% số sản phẩm.
