Hội nghị ACDM lần thứ 42 diễn ra trong điều kiện tình hình thiên tai gia tăng ở nhiều nơi trong ASEAN. Do vậy, các quốc gia thành viên ASEAN đã cùng nhau hành động để tăng cường hơn nữa các nỗ lực giảm thiểu rủi ro thiên tai với người dân và với cộng đồng. Hội nghị ACDM lần thứ 42 có thành phần đại biểu quốc tế, với sự tham dự của Phó Tổng Thư ký ASEAN Ekkaphab Phanthavong, hơn 60 đại biểu quốc tế là lãnh đạo, cán bộ các cơ quan phòng, chống thiên tai của 10 nước thành viên ASEAN, Ban Thư ký ASEAN, Trung tâm Điều phối khu vực ASEAN về hỗ trợ nhân đạo thiên tai (Trung tâm AHA), các đối tác phát triển của ASEAN (gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản) và một số tổ chức quốc tế trong khu vực. Đông Timor tham dự với vai trò quan sát viên tại hội nghị. Điều này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của ASEAN, đối tác và các tổ chức quốc tế đối với việc quản lý thiên tai.
Trong khuôn khổ tuần Hội nghị ACDM lần thứ 42 và các cuộc họp liên quan từ ngày 13 - 16/6/2023, tại thành phố Đà Nẵng, các đại biểu tập trung thảo luận các nội dung: Cập nhật tiến độ thực hiện chương trình công tác Hiệp định ASEAN về quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp (AADMER) giai đoạn 2021-2025; rà soát các tiến độ xây dựng và triển khai các văn kiện, cơ chế, hoạt động về hợp tác khu vực trong quản lý thiên tai; sáng kiến của thanh niên ASEAN vì một khu vực chống chịu thiên tai; khung truyền thông rủi ro thiên tai ASEAN; Chiến lược khu vực ASEAN về khắc phục hậu quả thiên tai (2023-2024), khung truyền thông rủi ro thiên tai ASEAN quy định tài chính của Quỹ Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp ASEAN; chuẩn bị công tác diễn tập khu vực ASEAN về ứng phó khẩn cấp thiên tai (ARDEX) 2023 tại Indonesia...
Sáng 14/6/2023, cuộc họp Ban Quản trị Trung tâm AHA lần thứ 18 đã diễn ra với việc thảo luận sôi nổi các vấn đề cập nhật tiến độ công tác của Trung tâm AHA, báo cáo kết quả hoạt động giai đoạn từ tháng 11/2022 đến tháng 4/2023; công tác kiện toàn, phát triển tổ chức của trung tâm; tình hình tài chính của trung tâm; việc tiếp nhận hỗ trợ của các đối tác đối thoại chính thức ASEAN và đối tác của Trung tâm AHA...
Kết luận cuộc họp, với tư cách nước Chủ tịch ACDM năm 2023, bà Đoàn Thị Tuyết Nga, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế và Khoa học công nghệ (Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai) cảm ơn và đánh giá cao kết quả công tác trong thời gian qua của Trung tâm AHA, sự phối hợp, hợp tác của các thành viên Ban Quản trị và cán bộ Trung tâm AHA, Ban Thư ký ASEAN cũng như cơ quan phòng, chống thiên tai các nước ASEAN trong việc vận hành trung tâm.
Bà Đoàn Thị Tuyết Nga khẳng định cam kết mạnh mẽ của các quốc gia thành viên trong việc tăng cường khả năng phòng chống và ứng phó với thiên tai trên toàn khu vực ASEAN, hướng tới việc xây dựng một cộng đồng ASEAN kiên cường và nhân ái hơn, tăng cường phối hợp, thời gian phản hồi nhanh hơn và cải thiện hỗ trợ cho các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Đại diện Việt Nam phát biểu tại cuộc họp Ban Quản trị Trung tâm AHA lần thứ 18. Ảnh: Trúc Hà
Tại Diễn đàn ASEAN về chống chịu thiên tai (ADRP) lần thứ 3, các đại biểu đã tập trung thảo luận các vấn đề bao gồm: Cập nhật tiến độ triển khai các hoạt động liên quan đến quản lý thiên tai do các cơ quan ngành của ASEAN khởi xướng; tiến độ của các hoạt động chính của ADRP như: Diễn đàn mở rộng ASEAN về chống chịu thiên tai (ADRF) lần thứ nhất, dự án thí điểm về cộng đồng chống chịu thiên tai ASEAN - áp dụng cách tiếp cận “toàn thể ASEAN”; tiến độ các hoạt động phối hợp liên ngành giữa các cơ quan ngành ASEAN; những thách thức chung trong khả năng phục hồi và các lĩnh vực hợp tác tiềm năng.
Các hoạt động trên nhằm thúc đẩy hơn nữa hướng tiếp cận “toàn thể ASEAN” trong quản lý thiên tai. Với vai trò thúc đẩy ADRP huy động sức mạnh tổng hợp và sự phối hợp giữa các cơ quan ngành của ASEAN, các trung tâm thuộc ASEAN, các đối tác đối thoại, đối tác liên ngành, đối tác phát triển của ASEAN, các cơ quan thuộc Liên hợp quốc và các tổ chức về quản lý thiên tai ngoài ASEAN nhằm nâng cao năng lực của ASEAN để hành động sớm trước thiên tai.
Sau các cuộc họp giữa ACDM và các đối tác phát triển là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ngày 16/6, các đại biểu di chuyển đến xã Bình Hải (huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) tham gia diễn tập "Hành động sớm trước thiên tai" do Tổ chức Lương thực và nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) và Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai tỉnh Quảng Nam phối hợp tổ chức. Các đại biểu cũng tới thăm rừng Bầu Cá Cái và tìm hiểu về Dự án “Tăng cường khả năng chống chịu với những tác động của biến đổi khí hậu cho các cộng đồng dễ bị tổn thương ven biển Việt Nam" (tại tỉnh Quảng Ngãi). Các hoạt động này mang lại những cái nhìn thực tế, khách quan để có những bài học kinh nghiệm ứng phó cũng như hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.
Việt Nam đã và đang thể hiện là một thành viên tích cực và có uy tín cao trong khối ASEAN. Trong những năm gần đây, mặc dù chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Việt Nam vẫn tích cực tham gia triển khai Hiệp định ASEAN về quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp và vận hành Trung tâm điều khối khu vực ASEAN về hỗ trợ nhân đạo thiên tai để ứng phó với các thiên tai lớn trong khu vực. Việt Nam cũng tích cực hỗ trợ một số quốc gia ứng phó với thiên tai trong bối cảnh dịch Covid-19 cũng như triển khai hỗ trợ nhân đạo của ASEAN tại Myanmar theo chỉ đạo của lãnh đạo ASEAN...
Tại lễ khai mạc Hội nghị ACDM lần thứ 42, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai đã có những chia sẻ với tư cách là Chủ tịch Ủy ban ASEAN về quản lý thiên tai năm 2023. Theo đó, Việt Nam đang thúc đẩy chủ đề của năm Chủ tịch ACDM là “Từ ứng phó đến hành động sớm và tăng cường khả năng chống chịu: Hành trình của ASEAN hướng tới vai trò lãnh đạo toàn cầu trong quản lý thiên tai”. Chủ đề này nhằm nhấn mạnh định hướng trong quản lý thiên tai chuyển từ ứng phó bị động sang chủ động phòng ngừa. Việt Nam đã và đang thể hiện là một thành viên tích cực và có uy tín cao trong khối ASEAN, trong đó, hợp tác về quản lý thiên tai là một nội dung hợp tác quan trọng của ASEAN trong trụ cột Cộng đồng Văn hóa-Xã hội.
Trúc Hà