Cán bộ, nhân viên Agribank Nam Thanh Hóa thu gom RTSH tại bãi biển Tiên Trang (Quảng Xương).
Mỗi ngày, trên địa bàn huyện Triệu Sơn phát sinh hơn 120 tấn RTSH. Để bảo đảm tốt vệ sinh môi trường, huyện Triệu Sơn đã huy động sự quan tâm của xã hội chung tay giải quyết tình trạng người dân vứt rác bừa bãi, để RTSH tồn đọng, góp phần xây dựng môi trường xanh, sạch, đẹp. Huyện đã xây dựng Đề án "Thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025”. Thông qua đề án, huyện đã huy động được nguồn lực từ Nhân dân tham gia thực hiện công tác thu gom, xử lý rác thải. Đến nay, có 7 xã trên địa bàn huyện hợp đồng với các đơn vị dịch vụ để thu gom, vận chuyển RTSH đưa đi xử lý, với tổng khối lượng thu gom trên khoảng 19 tấn/ngày; 27 xã, thị trấn đã quy hoạch bãi rác ngay tại địa phương để xử lý. Hàng ngày, RTSH từ trong các khu dân cư được người dân để đúng nơi quy định, lượng rác thải được thu gom đạt hơn 90%.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, hiện nay việc thu gom, xử lý RTSH trên địa bàn huyện Triệu Sơn vẫn còn một số tồn tại: Cơ sở hạ tầng thiết yếu cho xử lý rác thải chưa được đầu tư nên các khu vực chôn lấp rác thải chỉ mang tính tạm thời, không đáp ứng yêu cầu về xử lý theo quy định; tiến độ đầu tư công trình xử lý RTSH cho thị trấn Triệu Sơn và một số xã chậm; quy mô của các đơn vị thu gom, xử lý rác thải nhỏ lẻ.
Được biết, tổng lượng RTSH phát sinh hằng ngày toàn tỉnh trung bình khoảng 2.774 tấn/ngày; trong đó lượng chất thải ở khu vực nông thôn chiếm trên 75%, tương ứng với gần 2.000 tấn/ngày. Tỷ lệ thu gom, xử lý RTSH hiện nay ước đạt 88,5% tổng RTSH phát sinh. Trong số rác được xử lý, tỷ lệ xử lý bằng công nghệ đốt 29,4%; xử lý bằng biện pháp chôn, lấp 67,9% và tỷ lệ rác được tái chế chỉ chiếm 2,7%.
Toàn tỉnh hiện có 16 bãi chôn lấp rác thải tại 15 huyện, thị xã, thành phố và 26 khu xử lý rác thải bằng công nghệ đốt tại 13 huyện, thị xã, thành phố. UBND tỉnh đã chấp thuận chủ trương đầu tư khu xử lý chất thải rắn mới cho TP Sầm Sơn, thị xã Bỉm Sơn và các huyện Đông Sơn, Triệu Sơn, Như Xuân. Từ năm 2000 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã đưa vào vận hành 2 nhà máy: Lò đốt chất thải rắn sinh hoạt, công suất 120 tấn/ngày tại xã Trường Lâm, thị xã Nghi Sơn và nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt, công suất 100 tấn/ngày tại xã Vĩnh Hòa (Vĩnh Lộc).
Tuy nhiên, công tác xử lý RTSH vẫn còn một số hạn chế, bất cập: Khối lượng chất thải rắn phát sinh nhiều, có xu hướng năm sau cao hơn năm trước; tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải tại các huyện còn thấp, nhất là khu vực miền núi; một số bãi rác hiện đã quá tải, tồn đọng nhiều chưa được xử lý gây ô nhiễm môi trường. Số lượng dự án xử lý rác thải rắn được chấp thuận chủ trương đầu tư còn ít, tiến độ thực hiện các dự án xử lý rác thải đã được chấp thuận chủ trương đầu tư còn chậm; việc kêu gọi xã hội hóa đầu tư dự án nhà máy xử lý chất thải còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc...
UBND tỉnh đã đẩy mạnh thu hút xã hội hóa, hỗ trợ, thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư các công trình xử lý rác thải quy mô liên vùng, như: Dự án Nhà máy xử lý RTSH tại xã Đông Nam (Đông Sơn), với mục tiêu phục vụ xử lý RTSH cho TP Thanh Hóa, huyện Đông Sơn và vùng phụ cận, công suất xử lý 500 tấn/ngày. Đây là dự án xử lý rác thải lớn trên địa bàn tỉnh với tổng mức đầu tư 554,96 tỷ đồng, do Công ty CP Đầu tư và Phát triển công nghệ môi trường Ecotech làm chủ đầu tư. Dự án nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại phường Quảng Minh (TP Sầm Sơn) với mục tiêu phục vụ xử lý RTSH cho TP Sầm Sơn, công suất xử lý 300 tấn/ngày, tổng mức đầu tư 242 tỷ đồng, do Công ty TNHH Hai thành viên Môi trường Nam Thành Phố làm chủ đầu tư. Dự án nhà máy đốt RTSH phát điện tại phường Đông Sơn (thị xã Bỉm Sơn), với mục tiêu phục vụ xử lý RTSH tại thị xã Bỉm Sơn và vùng phụ cận, công suất xử lý 1.000 tấn/ngày, tổng mức đầu tư 90 triệu USD, do Công ty TNHH Năng lượng môi trường TIANYU Thanh Hóa làm chủ đầu tư. Dự án được triển khai từ năm 2017, đến nay đã được Chính phủ chấp thuận bổ sung quy hoạch phát triển điện lực, được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, Bộ Xây dựng thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, UBND tỉnh cho thuê 9,06 ha đất để thực hiện dự án. Hiện nay, đang thực hiện công tác chuẩn bị mặt bằng, hoàn thiện thủ tục cấp phép xây dựng và dự kiến khởi công xây dựng trong quý I-2023.
Trong khi tập trung chuẩn bị hoàn thiện, đưa vào xử dụng các khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt quy mô lớn, các địa phương tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phân loại RTSH tại nguồn; duy trì hoạt động của các khu xử lý RTSH hiện có; trong đó chú trọng các biện pháp xử lý môi trường bảo đảm các tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Bài và ảnh: Lương Khánh
