Vài năm trở lại đây, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã chịu tác động rõ rệt của biến đổi khí hậu, tình trạng xâm nhập mặn, xói lở xảy ra nhiều nơi làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân cũng như môi trường, hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Trận mưa kỷ lục vào chiều ngày 19/10 mới đây đã làm nhiều tuyến đường ở thành phố Vũng Tàu ngập sâu trong nước. Có những khu vực chưa bao giờ ngập nặng cũng bị nước nhấn chìm khiến nhiều phương tiện không thể lưu thông như đường Võ Nguyên Giáp; Ở khu vực trung tâm thành phố Vũng Tàu, một số đoạn đường như: Hạ Long, Thi Sách, Bacu, Lê Quang Định, Trương Công Định, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hoàng Hoa Thám, 30/4, 2/9, 3/2… bị ngập sâu…, Hệ thống thoát nước khu vực Bãi Trước hoạt động hết công suất nhưng vẫn không thoát kịp, cho thấy biến đổi khí hậu không còn là nguy cơ đe dọa nữa mà đang hiện hữu hàng ngày, hàng giờ tại đây.
Nông dân ở các huyện Đất Đỏ, Long Điền, Xuyên Mộc… cho hay, trước đây, sản xuất lúa là thu nhập chính của gia đình, tuy nhiên mấy năm trở lại đây, do ruộng lúa bị xâm nhập mặn, nhiều diện tích phải bỏ hoang, mặc dù các hộ đã dùng cách khử mặn, đem giống lúa kháng mặn về gieo trồng nhưng không hiệu quả. Cùng với xâm nhập mặn, hiện tượng xói lở, bồi lấp luồng lạch các cửa sông, ven biển ở thành phố Vũng Tàu, huyện Long Điền cũng diễn ra khốc liệt hơn trước.
Ông Phạm Văn Lợi, người dân thị trấn Long Hải, huyện Long Điền cho biết, nhiều bãi biển ở đây do bị sóng đánh mạnh, gió lớn…, đã biến thành bãi cát hoang sơ, không còn nhiều nhà cửa của dân có thể trụ lại được. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, tốc độ dâng lên của mực nước trung bình năm tại tỉnh có xu hướng tăng dần. Tỉnh có chiều dài bờ biển khoảng 300km, nên tình trạng xói lở, xâm thực đất liền trên địa bàn xảy ra với mức độ ngày càng nghiêm trọng, trải dài từ thành phố Vũng Tàu đến Bình Châu (Xuyên Mộc). Hiện nay, tình trạng sạt lở bờ biển ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu diễn biến rất phức tạp, cứ sau mỗi mùa gió Đông Bắc, đường bờ biển ở một số khu vực trong tỉnh này lại tiếp tục bị sạt lở nghiêm trọng đe dọa đến các khu dân cư bờ biển, khu du lịch và bãi tắm làm ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Trên cơ sở phân tích chuỗi số liệu mưa và bốc hơi trong hàng chục năm qua, cũng như sự xuất hiện cảnh quan bán khô hạn ở một số vùng trong tỉnh, các nghiên cứu cho rằng Bà Rịa - Vũng Tàu đã chớm chuyển sang trạng thái khô hạn. Các dòng sông cung cấp nước chủ yếu là những sông ngắn và có lưu vực nhỏ. Với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội ngày càng cao, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chắc chắn sẽ rơi vào tình trạng thiếu nước, thậm chí thiếu trầm trọng. Tình trạng này sẽ không dừng lại bởi xu thế bán khô hạn vẫn tiếp tục gia tăng do biến đổi khí hậu. Như vậy chắc chắn các ngành du lịch, nuôi trồng thủy hải sản và nghề đánh bắt ven bờ, các công trình xây dựng, cảng, đường giao thông và cư dân sinh sống ven bờ sẽ chịu ảnh hưởng lớn.
Trước diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân, Uỷ ban nhân dân tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã xây dựng chương trình hành động về môi trường và biến đổi khí hậu, các ngành đã có nhiều hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu như trồng rừng ngập mặn, bảo vệ môi trường, xây dựng kế hoạch trên kịch bản biến đổi khí hậu của Bộ Tài nguyên và Môi trường để các địa phương lồng ghép vào chương trình phát triển kinh tế - xã hội… Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã xây dựng kế hoạch ứng phó, trong đó, tập trung triển khai các dự án như: Dự án “Nâng cao nhận thức và kỹ năng của tuyên truyền viên về biến đổi khí hậu của các tổ chức chính trị xã hội”; Dự án “Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến vấn đề ngập lụt trên địa bàn tỉnh và kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu trong vấn đề chống ngập và Lập bản đồ phân vùng nguy cơ ngập lụt do mưa”…
Sở cũng đã tham mưu cho Uỷ ban nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu điều chỉnh quy hoạch đất các đô thị, khu vực dân cư nông thôn, đặc biệt là những nơi có nguy cơ bị ảnh hưởng của lũ lụt, sạt lở đất và nước biển dâng; đồng thời, phối hợp với các ngành, địa phương tổ chức điều tra, đánh giá và khoanh định vùng cấm, hạn chế khai thác nước dưới đất để chống suy thoái cạn kiệt nguồn nước; tham mưu Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành kế hoạch phục hồi, phát triển mở rộng hệ sinh thái rừng ngập mặn bằng cách trồng thêm rừng ngập mặn...
Trong chương trình hành động ứng phó với biến đổi khí hậu, Bà Rịa- Vũng Tàu kêu gọi mọi người phải sử dụng nhiên liệu hóa thạch một cách hợp lý để giảm phát thải nhà kính; trong nông nghiệp và lâm nghiệp sử dụng nhiều phân bón hữu cơ để giảm phát thải khí metan; Trồng rừng và bảo vệ rừng là biện pháp tích cực nhất để rừng hấp thu khí CO2…
Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, cùng với các giải pháp khoa học công nghệ ngăn chặn tình trạng xói lở bờ biển, các cơ quan chức năng của tỉnh cũng đang triển khai đồng bộ các giải pháp để bảo vệ vùng cửa sông, ven biển như kiên quyết cấm khai thác cát vùng cửa sông, ven biển, nhất là tại các khu vực thường xảy ra tình trạng sạt lở. Đặc biệt, công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân, nhất là người khu vực ven biển về bảo vệ tài nguyên, môi trường sống, về những tác nhân gây biến đổi khí hậu càng được tăng cường.
