Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh (lúc nhỏ tên là Nguyễn Sinh Cung, lớn lên đi học lấy tên là Nguyễn Tất Thành, hoạt động cách mạng lấy tên là Nguyễn Ái Quốc) sáng lập. Trước khi Đảng ta ra đời, đất nước Việt Nam chìm trong đêm dài nô lệ. Với tinh thần yêu nước, Nhân dân ta vùng lên chống ách áp bức, bóc lột của thực dân và phong kiến tay sai, nhưng do chưa có một đường lối đúng đắn, nên nhiều phong trào đấu tranh bị thất bại. Trong bối cảnh ấy, người thanh niên Nguyễn Tất Thành vào ngày 6/5/1911, với cái tên Văn Ba đã rời bến Nhà Rồng (Sài Gòn) ra đi tìm đường cứu nước. Qua nhiều năm bôn ba khắp thế giới Người đã tìm thấy chủ nghĩa Mác - Lênin con đường mà theo Người là con đường duy nhất cứu nước, giải phóng dân tộc, đó là con đường cách mạng vô sản. Ngày 3/2/1930, dưới sự chủ trì của Người, ba tổ chức cộng sản là Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng sản liên đoàn họp hội nghị hợp nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam.
Đây là sự kiện trọng đại, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, là bước ngoặt vĩ đại, chấm dứt sự khủng hoảng về đường lối cứu nước và tổ chức lãnh đạo của phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỷ XX và cũng là điểm mở đầu quyết định cho thắng lợi của cách mạng Việt Nam và sự phát triển của dân tộc trong các giai đoạn sau này. Từ đây, cách mạng Việt Nam có ngọn cờ dẫn đường chỉ lối là Đảng Cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, Nhân dân lao động và của dân tộc.
Lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng, Đảng đã lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Chỉ 15 năm đi theo đường lối cách mạng của Đảng, dân tộc ta đã làm nên kỳ tích vĩ đại. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và việc thành lập Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (nay là Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam) đã xoá bỏ chế độ thực dân, nửa phong kiến, mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Viết tiếp trang sử hào hùng ấy là thắng lợi của các cuộc kháng chiến “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” ở Điện Biên Phủ và đại thắng mùa xuân năm 1975 giải phóng dân tộc, đánh bại chủ nghĩa thực dân cũ và mới, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ Nhân dân, thực hiện thống nhất đất nước, thu non sông về một mối, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Văn kiện Đại hội IV của Đảng năm 1976 khẳng định: “Năm tháng sẽ trôi qua, nhưng thắng lợi của Nhân dân ta trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta như một trong những trang chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người, và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ 20, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và có tính thời đại sâu sắc.”
Thắng lợi của hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược là thành quả tổng hợp của một loạt nhân tố tạo nên sức mạnh vô địch của cách mạng Việt Nam. Nhưng nguồn gốc của mọi nhân tố ấy chính là sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng - đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam.
Sau khi giành độc lập, cả nước bước vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, phải đối diện với những thách thức, khó khăn gay gắt cả trong nước, khu vực và trên trường quốc tế. Đảng ta một lần nữa khẳng định trách nhiệm trước dân tộc và lịch sử, khởi xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới. Tại Đại hội VI của Đảng năm 1986, Đảng ta quyết định thực hiện nhất quán và lâu dài chính sách phát triển kinh tế nhiều thành phần; đồng thời bắt đầu thực hiện công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước, hướng vào những giải pháp nhằm cải thiện đời sống mọi mặt của Nhân dân.
Trải qua 38 năm thực hiện đường lối đổi mới và xây dựng chủ nghĩa xã hội, kể từ Ðại hội VI (năm 1986), và 33 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (năm 1991) đến nay, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, hết sức quan trọng. Thực hiện đường lối đổi mới, với mô hình kinh tế tổng quát là xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đất nước ta đã thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, tạo được những tiền đề cần thiết để chuyển sang thời kỳ phát triển mới - thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thành tựu nổi bật nhất là tăng trưởng, phát triển kinh tế. Việt Nam đã ra khỏi tình trạng nước nghèo, kém phát triển và đứng vào hàng các nước có thu nhập trung bình từ năm 2008.
Trong năm 2023, kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng phục hồi, tháng sau tích cực hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước, cơ bản đạt được mục tiêu tổng quát đề ra và đạt nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực; tiếp tục là điểm sáng của kinh tế toàn cầu; đạt và vượt 10/15 chỉ tiêu. Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Thống kê về tình hình kinh tế - xã hội trong năm 2023, GDP bình quân đầu người của Việt Nam ước đạt 101,9 triệu đồng/người, tương đương 4,28 nghìn USD, tăng 160 USD so với năm 2022.
Niềm tin về Đảng càng được nhân lên khi trong những năm gần đây, Đảng ta liên tiếp thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo, xây dựng tổ chức và đảng viên ngày càng chất lượng hơn. Với vị thế và tư cách là một Đảng cầm quyền và là Nhà nước pháp quyền Xã hội Chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, trong những năm qua toàn Đảng, toàn dân đoàn kết, chung sức, đồng lòng trên dưới một lòng, dọc ngang thông suốt được thể hiện rõ qua cuộc chiến đấu chống lại đại dịch COVID-19. Mọi chủ trương, chính sách đều hướng tới Nhân dân, bảo đảm sự an toàn, an nguy cho Nhân dân, cho dân tộc và đất nước, chấp nhận sự thiệt hại về kinh tế và các giá trị trước mắt khác.
Trong năm 2023 - năm bản lề thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, ngành nội chính Đảng và các Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã nỗ lực, cố gắng, hoàn thành tốt các nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch đề ra, góp phần đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội và củng cố thêm niềm tin của Nhân dân. Đặc biệt có nhiều bước tiến mới trong điều tra, khám phá, xét xử nhiều vụ án lớn, đã khởi tố mới, điều tra nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội rất quan tâm xảy ra trong những lĩnh vực chuyên môn sâu, hoạt động khép kín, có sự đan xen giữa khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước mà từ trước tới nay chưa xử lý được, như: Tiếp tục điều tra mở rộng Công ty Việt Á; vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao); các vụ án xảy ra tại Tập đoàn FLC; Tân Hoàng Minh, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, xử lý nhiều bị can là cán bộ cấp cao, cả đương chức và nghỉ hưu theo tinh thần "Không có vùng cấm, không có ngoại lệ, dù bất kể đó là ai".
Kỷ niệm 94 mùa xuân có Đảng đồng hành cùng dân tộc vượt qua mọi gian lao, thử thách, từng bước giành thắng lợi to lớn, đưa Việt Nam từ một nước không có tên trên bản đồ thế giới trở thành một quốc gia có vai trò và ngày càng có vị thế, uy tín trên trường quốc tế. Đây cũng là dịp để nghĩ về những chặng đường đã qua, để mỗi chúng ta nghĩ về Đảng và tự hào về Đảng, để thấm thía hơn những bài học kinh nghiệm qua từng chặng đường cách mạng, là hành trang, là tiền đề, động lực to lớn thôi thúc toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiến bước thực hiện thắng lợi mục tiêu Đại hội XIII.
