Theo Đặc phái viên Thông tấn xã Việt Nam, chiều 14/5 (theo giờ địa phương), sau khi phát biểu tại Đại học Harvard, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự cuộc tọa đàm chính sách với các giáo sư của trường về định hướng phát triển của Việt Nam trong thế kỷ 21.
Tại tọa đàm, Bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, năm 2019 ông dẫn đầu đoàn nghiên cứu chiến lược phát triển đất nước đến Đại học Harvard lắng nghe ý kiến chuyên gia.
Đoàn sau đó đã nghiên cứu và thể hiện một phần về nội dung phát triển bền vững. Theo đó, muốn phát triển bền vững thì không chỉ có kinh tế bền vững, mà còn phải bền vững trong văn hóa, xã hội, con người.
Việt Nam xác định mục tiêu lấy người dân làm chủ thể, mọi chính sách đều xoay quanh người dân, đem lại lợi ích cho nhân dân dân.
"Việt Nam thấy rằng phát triển nhanh và bền vững phải dựa trên động lực mới. Ngoài thể chế, hạ tầng, phải bổ sung hai động lực mới trong ba đột phá là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và giá trị văn hóa con người Việt Nam," Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
Về phần mình, Giáo sư David Dapice đánh giá việc tham gia những hiệp định thương mại quốc tế là thành công tuyệt vời của Việt Nam. Hàng triệu người lao động nông nghiệp đã vào làm việc trong các nhà máy.
Tuy nhiên, theo ông, do phần lớn nguyên liệu sản xuất đều phải nhập khẩu, hàng xuất khẩu của Việt Nam bị ảnh hưởng khi COVID-19 bùng phát, biên giới đóng cửa hoặc trong tình huống phát sinh căng thẳng thương mại. Do đó, theo giáo sư, Việt Nam cần phát triển đầu vào trong nước, đa dạng hóa nguồn phục vụ xuất khẩu."
Giáo sư Dapice đánh giá thặng dư thương mại với Mỹ năm nay của Việt Nam có thể lên tới 100 tỷ USD. Ông cho rằng Việt Nam cần thúc đẩy thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), giao thương với nước ngoài, hợp tác đào tạo giáo dục, qua đó tạo lợi thế cạnh tranh trong ASEAN.
Cùng với đó, nền kinh tế phải được duy trì độ mở, thu hút thêm nhân tài và tạo điều kiện thuận lợi, tâm lý thoải mái cho nhà đầu tư. Đặc thù của Việt Nam là có nhiều tỉnh ở khu vực xa không có cơ sở hạ tầng thuận lợi, khó để họ tiếp cận, thu hút FDI, do đó Giáo sư David Dapice đề nghị thử nghiệm sử dụng thuế bất động sản, cho phép địa phương sử dụng thuế bất động sản để đầu tư mà không dùng ngân sách quốc gia.
Trong khi đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, hội nhập kinh tế mang lại nhiều cơ hội cho Việt Nam nhưng Việt Nam cũng phải đối mặt nhiều thách thức.
Ngân hàng phải tăng cường phân tích dự báo để đưa ra chính sách đồng bộ, phù hợp thực tiễn; kiên quyết không dùng tiền tệ để tạo lợi thế cạnh tranh trong thương mại.
Theo Thống đốc, với sự kiên định đó nhiều năm kết quả kiểm soát lạm phát của Việt Nam rất ấn tượng, đi đôi với tốc độ tăng trưởng khá cao. Thị trường ngoại hối ổn định, là điểm sáng để Việt Nam nâng cao vị trí trong xếp hạng tín nhiệm.
Trong khi đó, Giáo sư Y khoa David Golan đánh giác cao các giải pháp phòng chống COVID-19 của Việt Nam. Đơn cử như ngay từ đầu, Việt Nam đã quyết định giãn cách, hạn chế đi lại, tăng cường khả năng phản ứng của các cơ sở y tế.
Bác sỹ và y tá là đối tượng tác động nhiều nhất nên Việt Nam đã tăng cường trang bị, bảo hộ để hạn chế lây nhiễm. Bộ Y tế đã huy động sinh viên y năm cuối tham gia chống dịch, truy vết, cách ly.
Trường Y Harvard hân hạnh tài trợ 700.000 USD đào tạo kiến thức cho 5.800 sinh viên, sau đó triển khai đến các nơi bùng dịch để giúp Việt Nam có hệ thống y tế mạnh mẽ, kiên cường trong bối cảnh các mối đe dọa, phải đầu tư chuyển đổi từ tiếp nhận kiến thức, sang thực hành.
Ban hành chứng chỉ đào tạo gắn liền với các khuôn khổ đào tạo của thế giới. Giáo sư Golan cũng đề xuất Việt Nam thiết lập trung tâm nghiên cứu y sinh, giúp chuyển giao công nghệ, xây dựng y sinh chiến lược.
Tại tọa đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trả lời một số câu hỏi của các chuyên gia, sinh viên trường Đại học Havard. Trong các câu trả lời, Thủ tướng nhấn mạnh đổi mới sáng tạo là quan điểm nhất quán của Việt Nam, quan điểm này vừa phải kế thừa, vừa đổi mới và phát triển.
Thủ tướng nhấn mạnh: "Phải có hệ sinh thái về đổi mới sáng tạo, trước hết phải có thể chế, nguồn lực, con người, làm sao để mỗi người hào hứng tham gia đổi mới sáng tạo. Đồng thời, phải có sự chung tay hợp tác quốc tế mới tạo ra được hệ sinh thái đổi mới sáng tạo."
Về vấn đề phát triển kinh tế số, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng an ninh mạng là vấn đề toàn cầu chứ không chỉ riêng Việt Nam và Việt Nam đang hợp tác quốc tế và tự nâng cao năng lực thông qua xử lý các vấn đề xảy ra trong thực tiễn.
Do đó, Thủ tướng khẳng định các chuyên gia quốc tế "có thể tham gia hỗ trợ hoàn thiện thể chế, công nghệ liên quan an ninh mạng, đặc biệt là tham gia đào tạo con người, vì tạo ra an ninh mạng hay chống lại đều là do con người."
Cũng tại sự kiện, Trường Harvard Kennedy thông báo đang hợp tác cùng tập đoàn Sovico xây dựng và tài trợ chương trình Sáng kiến Chính sách Khí hậu Việt Nam. Dự án này sẽ tập trung vào nghiên cứu và đào tạo về khả năng phục hồi của các thành phố Việt Nam trước những biến đổi khí hậu và phát triển năng lượng tái tạo./.
Phạm Tiếp (TTXVN/Vietnam+)