Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, đối tượng với gói hỗ trợ này tại Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình nêu rất rõ. Đó là, nhóm đối tượng là nhu cầu vay vốn của một số ngành kinh tế đã được phân ngành là các tổ chức doanh nghiệp và người dân theo chuẩn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cùng đó, đối tượng này cho vay đối với những người mua nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ do Bộ Xây dựng công bố. Để triển khai có sự tham gia của các bộ liên quan và trong dự toán, lập quyết toán quy định có sự tham gia của Kiểm toán Nhà nước đối với các dự toán khi thực hiện.
Về việc các doanh nghiệp có các khoản nợ cũ có các tài sản đảm bảo tiếp cận với gói hỗ trợ, gói này cho vay với các doanh nghiệp có khả năng trả nợ và có khả năng phục hồi. Trong Thông tư hướng dẫn triển khai của Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu phải cho vay đúng đối tượng đối với các doanh nghiệp thuộc ngành được hỗ trợ nhưng phải đảm bảo khả năng trả nợ. Trong quá trình thẩm định đánh giá, các tổ chức tín dụng đánh giá là doanh nghiệp không đủ điều kiện nay thì sẽ không tiếp cận được với gói hỗ trợ 2%.
Trước đó, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho hay, việc triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% sẽ khiến cầu tín dụng và khối lượng tín dụng tăng nên Ngân hàng Nhà nước đã tính toán, nghiên cứu để có lượng tín dụng bổ sung một cách phù hợp, đáp ứng nhu cầu khôi phục nền kinh tế để gói 2% có đủ dư địa về tín dụng.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh, Ngân hàng Nhà nước vẫn luôn quán xuyến nguyên tắc điều hành tín dụng trên các cơ sở về kiểm soát lạm phát. Phó Thống đốc Đào Minh Tú cũng cho biết, không chỉ về tổng cầu tín dụng nói chung, nhiều ngân hàng thương mại cũng đang đề xuất tăng hạn mức tăng trưởng (room) tín dụng để triển khai gói hỗ trợ. Việc này cũng đã được Ngân hàng Nhà nước tính đến và sẽ có xem xét, tính toán trong điều hành để đưa ra mức room phù hợp, đáp ứng các mục tiêu trong quan hệ tổng thể của kinh tế vĩ mô.
Ngay từ đầu năm đến nay, sau khi đã phối hợp xây dựng cơ chế triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất, Ngân hàng Nhà nước luôn xác định nguồn vốn ngân hàng là kênh quan trọng cung ứng vốn cho nền kinh tế và doanh nghiệp để tập trung vào hỗ trợ các nhiệm vụ phục hồi kinh tế nhanh nhất, hiệu quả nhất. Vì thế, Ngân hàng Nhà nước luôn chỉ đạo các ngân hàng thương mại mở rộng tín dụng nhưng phải hướng tín dụng vào tất cả lĩnh vực trọng yếu, cần thiết có sự tập trung nhiều hơn để khôi phục nhanh. Vì thế, tín dụng đến gần cuối tháng 5 đã tăng 7,75% so với đầu năm 2022. So với thời điểm này của năm 2021 thì hầu hết tăng gấp đôi.
Tín dụng được tăng dàn trải trên tất cả lĩnh vực cần thiết, lĩnh vực ưu tiên. Chẳng hạn lĩnh vực nông nghiệp nông thôn tăng gấp 2,3 lần so với cùng kỳ năm 2021. Lĩnh vực công nghiệp, thương mại, dịch vụ, giao thông, vận tải, khách hàng, nhà hàng… có mức tăng trưởng lên tới 8,24%, gần gấp đôi năm 2021. Đây là những dấu hiệu tích cực cho thấy các ngành, lĩnh vực này đã khôi phục sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, các ngân hàng còn đẩy mạnh tín dụng bằng các giải pháp như giãn hoãn nợ, cơ cấu nợ, hạ lãi suất… nên đã góp phần đạt mục tiêu đề ra về phát triển kinh tế vĩ mô.
Phó Thống đốc khẳng định, nhiệm vụ của ngành ngân hàng phải quản lý việc triển khai hỗ trợ lãi suất 2% được đúng đối tượng, đúng quy định, minh bạch, rõ ràng, không để trục lợi chính sách.
Theo đó, Thông tư 03/2022/TT-NHNN về hướng dẫn hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp của Ngân hàng Nhà nước đã quy định rất rõ ràng về các cấp trách nhiệm, kể cả địa phương trong việc xử lý vi phạm chính sách, có thể tiến hành thu hồi khoản vay nếu xác định doanh nghiệp, hộ kinh doanh vay vốn nhưng sử dụng vốn không đúng mục đích. Trong quá trình triển khai, Ngân hàng Nhà nước sẽ cử các đoàn thanh tra, giám sát cũng như phối hợp với các cơ quan kiểm toán, kiểm toán nhà nước… để quá trình triển khai của các tổ chức tín dụng đạt được theo mục tiêu đề ra.
Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại không được hạ chuẩn tín dụng, phải bảo đảm thực hiện hỗ trợ lãi suất đúng quy định, đúng đối tượng. Đây là chủ trương của Chính phủ, Bộ Tài chính lo về vấn đề ngân sách, Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định về đối tượng thụ hưởng, thực hiện hỗ trợ thông qua hệ thống ngân hàng thương mại. Do đó, bước đầu triển khai có thể gây lúng túng, hay thiếu thống nhất nên các bộ, ngành cần phải tích cực phối hợp giải quyết sớm để tránh gây ách tắc.
