Cổ phiếu Saudi Aramco chạm mốc 38,7 riyal (10,32 USD) sau 15 phút đầu phiên giao dịch ngày 12/12 trên sàn Tadawul tại thủ đô Riyadh (Saudi Arabia), điều này giúp công ty này trở thành doanh nghiệp có giá trị thị trường 2.000 tỷ USD đầu tiên.
Giá trị của công ty này đã tăng gần 300 tỷ USD kể từ khi niêm yết trên sàn chứng khoán trong đợt chào bán cổ phiếu ban đầu (IPO) lớn nhất trong lịch sử hôm 9/12. Tính đến thời điểm hiện tại, Saudi Aramco là công ty có giá trị lớn nhất trên thế giới, vượt qua Apple - tập đoàn có giá trị khoảng 1.200 tỷ USD.
Saudi Aramco là tập đoàn dầu mỏ quốc gia Ả rập Xê út được thành lập vào năm 1993. Tập đoàn này được coi là trọng tâm trong chiến lược của Thái tử Ả rập Xê út Mohammed bin Salman nhằm phục hồi nền kinh tế.
Đợt chào bán cổ phiếu lần đầu (IPO) này được quảng bá là sẽ mở ra thời kỳ tự do hóa kinh tế và đầu tư ở Saudi Arabia. Nhưng sự hoài nghi của quốc tế về khâu định giá, kèm theo giá dầu giảm, và những chỉ trích nhắm vào nhiên liệu hóa thạch buộc Saudi phải giảm quy mô của thương vụ IPO.
Ban đầu, vương quốc này định “thả nổi” 5% giá trị công ty, để huy động 100 tỷ USD, từ các sàn giao dịch ở Riyadh và New York hoặc London, theo một thỏa thuận năm 2018.
Vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi ở lãnh sự quán Saudi ở Thổ Nhĩ Kỳ cuối năm 2018 khiến quan hệ giữa Saudi và phương Tây nguội lạnh, và thỏa thuận này bị gạt sang một bên. Nhưng thương vụ được khởi động trở lại vào năm nay. Cuối cùng Aramco huy động 25,6 tỷ USD bằng việc bán 1,5% cổ phần, với mức định giá toàn bộ công ty là 1.700 tỷ USD.
Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích tại trung tâm nghiên cứu Bernstein cho rằng, đạt giá trị thị trường 2.000 tỷ USD chưa nói lên được gì nhiều trong bối cảnh thị trường dầu nhiều biến động. Họ cho rằng, cổ phiếu của Saudi Aramco quá đắt đỏ so với cổ phiếu của các ông lớn cùng ngành như Exxon hay Royal Dutch Shell. Các chuyên gia cũng chỉ ra, hơn 98% nhà đầu tư của tập đoàn vẫn là nhà đầu tư trong nước, tỷ lệ nhà đầu tư nước ngoài hạn chế.
Các nhà phân tích tại Bernstein hôm nay dự báo cổ phiếu Aramco sẽ đi xuống. Họ ước tính giá trị của Aramco chỉ vào khoảng 1.360 tỷ USD, thấp hơn cả định giá khi IPO của hãng này là 1.700 tỷ USD.
"Saudi Aramco là công ty dầu khí lớn nhất, lãi nhất thế giới. Nhưng quy mô không phải là tất cả", Bernstein cho biết. Họ cho rằng rủi ro của Aramco là lợi nhuận ròng tăng trưởng chậm lại nếu giá dầu tiếp tục đứng yên.
