Nhiều địa phương, trong đó có tỉnh Bến Tre, Hà Tĩnh đã có các cách làm hay nhằm giúp người dân có ý thức chủ động tiết kiệm tài chính, tích lũy khi trẻ để có cơ hội được hưởng lương hưu khi về già nhờ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Chắt chiu để có lương
Tại tỉnh Bến Tre, mô hình nuôi heo đất tiết kiệm tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đã và đang trở thành “điểm sáng” về giải pháp thu hút người lao động khu vực phi chính thức vào “lưới” an sinh xã hội.
Mô hình này do Bảo hiểm xã hội tỉnh phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh triển khai từ tháng 9/2022 và được nhân rộng ở tất cả các huyện, thành phố. Tại mỗi xã, thành lập ít nhất 1 tổ hội viên phụ nữ tham gia mô hình nuôi heo đất, với số lượng 10 người/1 tổ.
Mỗi hội viên phụ nữ sẽ tiết kiệm chi tiêu sinh hoạt ít nhất 10.000 đồng mỗi ngày để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện với mức thấp nhất hằng tháng là 297.000 đồng; hoặc có thể tiết kiệm nhiều hơn tùy vào thu nhập và mức đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Số tiền này được chị em dùng để đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện tương ứng với mức lựa chọn đăng ký.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam đánh giá, bằng cách thức đơn giản, tiện lợi, hiệu quả, mô hình Nuôi heo đất không chỉ giúp các hội viên có ý thức tiết kiệm tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, mà còn yên tâm cho tương lai tuổi già nhờ có nguồn thu nhập ổn định từ lương hưu và được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, để chăm sóc sức khỏe, không phải trông cậy vào con cháu.
Theo chia sẻ của một số chị em, từ khi tham gia mô hình này, họ đã nắm rõ được lợi ích, giá trị ưu việt không vì mục tiêu lợi nhuận cũng như mức đóng, phương thức đóng linh hoạt… của bảo hiểm xã hội tự nguyện, từ đó còn chủ động đi tuyên truyền lại và vận động người thân, hàng xóm của mình tham gia.
Chị Nguyễn Thị Ro, Hội Liên hiệp phụ nữ xã Khánh Thạnh Tân (huyện Mỏ Cày Bắc) cho biết: “Mỗi ngày dành ra chục ngàn nuôi heo đất để đóng bảo hiểm xã hội, cũng không phải khó khăn gì. Bù lại, sau này già yếu, mình có lương hưu và có thẻ bảo hiểm y tế của Nhà nước lo cho khám chữa bệnh để không phải phiền hà con cháu”.
Đến nay, mô hình đã được nhân rộng tại 403 tổ phụ nữ với gần 4.300 người, trong đó có 1.679 thành viên tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Nâng cao ý thức tích lũy khi trẻ, hưởng lợi về già
Tại tỉnh Hà Tĩnh, nhiều mô hình phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện thiết thực như Chương trình Tiết kiệm an sinh, Câu lạc bộ Vườn rau an sinh…cũng đang được thực hiện.
Trong đó, Chương trình Tiết kiệm an sinh của xã Thạch Xuân ban đầu chỉ từ 28 hội viên tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đến nay đã là 230 người tham gia. Chị Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Thạch Xuân (huyện Thạch Hà) cho biết, đã nhìn thấy rõ được những chuyển biến tích cực mà chương trình này đem lại.
Theo đó, không chỉ ở số lượng người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện ngày càng tăng mà nhận thức của người dân trong xã về chính sách cũng đã được nâng cao rõ rệt. Bà con rất yên tâm, tin tưởng vào chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. “Nhiều người sinh năm 1963, 1960 rất hào hứng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện với niềm tin tưởng về một tương lai dù già yếu nhưng luôn được tự mình làm chủ về kinh tế”, chị Thủy chia sẻ.
Cũng với mục tiêu trao cơ hội để người nông dân cũng có lương hưu, Câu lạc bộ Vườn rau an sinh được Hội Liên hiệp phụ nữ xã Tượng Sơn (tỉnh Hà Tĩnh) khởi xướng thành lập từ tháng 10/2020.
Chị Bùi Thị Hoa, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Tượng Sơn cho biết, trước đây, nhiều hộ gia đình làm nông nghiệp trong xã có thu nhập ổn định nhưng do chưa hiểu rõ về chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện nên không phải ai cũng sẵn lòng tham gia.
Từ thực tế này, Câu lạc bộ Vườn rau an sinh đã ra đời, không chỉ tuyên truyền về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế mà còn hướng dẫn các thành viên thực hành tiết kiệm, cách quản lý kinh tế gia đình hiệu quả, từ đó, trích một phần kinh phí thu nhập từ vườn rau để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Hiện nay, Câu lạc bộ đã có 100 thành viên là người làm vườn đang dành một phần thu nhập từ việc bán rau để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Không chỉ gia nhập vào “lưới” an sinh bảo hiểm xã hội, mỗi hội viên còn là một tuyên truyền viên tích cực vận động người thân và những người xung quanh tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế...
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Bến Tre, Hà Tĩnh chỉ là hai trong số nhiều địa phương trong cả nước đang triển khai và vận hành hiệu quả các mô hình, cách làm sáng tạo nhằm mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tới người dân.
Các mô hình khác như: “Tổ, nhóm phụ nữ tiết kiệm giúp nhau mua thẻ bảo hiểm y tế” (tại Thanh Hóa); “Vận động phụ nữ tiết kiệm mua bảo hiểm y tế - vì sức khỏe gia đình” (tại Hòa Bình); “Chi/tổ phụ nữ thực hành tiết kiệm mua thẻ bảo hiểm y tế - vì sức khỏe phụ nữ” (tại Bình Phước)…, cũng giúp cho không ít người lao động đang từng ngày chắt chiu thu nhập để tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình để tích lũy cho tương lai và chăm sóc sức khỏe.