Cận Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, mọi người thường ưu tiên bày những loại quả độc lạ, có hình dáng màu sắc bắt mắt, nhiều ý nghĩa để thờ cúng nhằm cầu mong một năm mới may mắn, nhiều tài lộc. Ngoài các loại quả truyền thống như chuối xanh và bưởi, nhiều người chọn mua thêm chùm sung, quả dừa, dưa hấu, đu đủ, thanh long, cam, xoài,... về bày mâm ngũ quả ngày Tết.
Đáng chú ý, mấy năm gần đây, loại quả có tên dư thừa luôn gây sốt trên thị trường Tết dù không ăn được. Quả này có màu vàng ươm, bóng, hình thù khá lạ với 5 tai xòe ra (phần thịt thừa) như hình bông hoa. Chúng có 5 phần “thịt dư” trên trái đều nhau thể hiện cho sự dư giả tròn đầy, sung túc, giá cũng sẽ đắt đỏ hơn những quả chỉ có 3-4 tai xòe ra.
Ghi nhận của PV. VietNamNet, dư thừa đang được bày bán tràn lan từ chợ đầu mối cho tới các chợ lẻ trên địa bàn Hà Nội. Cụ thể, tại chợ đầu mối, dư thừa có giá bán sỉ 4.000-5.000 đồng/quả. Trong khi đó, ở chợ lẻ, dư thừa thường có giá 10.000-25.000 đồng/quả tùy loại.
Theo các tiểu thương, quả dư thừa có xuất xứ từ miền Tây, là loại quả quen thuộc thường được người Sài Gòn mua về chưng Tết. Thậm chí, quả này còn được trang trí thành cây cảnh Tết bán với giá từ 1,5-3 triệu đồng/chậu tùy loại.
Ở miền Bắc, đặc biệt là Hà Nội, dư thừa mới chỉ xuất hiện khoảng 3 năm trở lại đây và luôn gây sốt trên thị trường, được mọi người mua về bày mâm ngũ quả thờ Tết cho đẹp.
Bà Thu Hương - tiểu thương tại chợ Ngọc Hà (Ba Đình, Hà Nội) - cho biết, cận Tết, trung bình mỗi ngày bà thường bán hết 400-500 quả dư thừa. Bởi, khách thường mua số lượng 5 quả, 7 quả hay 9 quả, có khách còn mua mấy chục quả liền.
“Loại này bày mâm ngũ quả thì đẹp nhưng không ăn đươc đâu nhé, có độc đó”, bà Thu Hương tiết lộ.
Trao đổi về quả dư thừa được mọi người chọn mua về thờ Tết, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm - ĐH Bách khoa Hà Nội), cho biết, quả dư có tên khoa học là Solanum mammosum, thuộc họ cà độc dược.
Quả này dư chứa các chất solanine và scopolamine với nồng độ cao nên độc tính rất cao, ngoài ra còn có các độc chất như atropine và hyoscyamine gây ảo giác và liệt cơ. Quả dư thừa sẽ nguy hiểm vô cùng nếu con người ăn phải.
Lương y Nguyễn Ngọc Sinh (Hà Nội) cũng cho hay, quả dư thừa có chất độc gây mê ở liều thấp, nếu chẳng may người lớn ăn phải và nếu ăn từ 2 quả lên thì độc tính của nó gây hôn mê sâu dễ dẫn đến tử vong.
Theo lương y Sinh, trẻ con lỡ ăn phải loại quả này sẽ gây hiện tượng chóng mặt, nôn ói và huyết áp tăng cao dẫn đến co giật, tử vong. Do đó, mọi người cần hết sức lưu ý, không nên bày hay sử dụng loại quả này vào mục đích nào khác hoặc để trẻ nhỏ cầm, ăn phải sẽ rất nguy hiểm.
