Một buổi sáng mùa đông lạnh lẽo ở Sheffield, Anh, nhiếp ảnh gia nghiệp dư Alan Meloy, người đam mê máy bay, nhìn ra cửa sổ phòng bếp và phát hiện vệt khói trắng lớn quét ngang bầu trời. Meloy không biết rằng ông chuẩn bị tình cờ phát hiện ra chuyến đi bí mật của tổng thống Mỹ tới vùng chiến sự.
Khoảng 6 giờ đồng hồ trước phát hiện của ông Meloy, Tổng thống Donald Trump và phu nhân Melanie lặng lẽ rời Nhà Trắng trong màn đêm, lên máy bay thực hiện đi bất ngờ đêm Giáng sinh tới thăm lính Mỹ ở Iraq.
"Tôi bước ra ngoài và nhìn thấy vệt khói trắng đang bay về phía mình, và tôi nghĩ rằng hãy thử xem có thứ gì ở cuối vệt trắng đó", ông Meloy kể lại. "Sau đó tôi nhìn qua ống nhòm và phát hiện ra đây là một thứ đáng để chụp lại, nó không phải là chiếc máy bay bình thường".
Alan Meloy, một kỹ sư IT chuẩn bị nghỉ hưu, đã dành 40 năm ngắm máy bay trên bầu trời. Khi thấy chiếc máy bay, ông Meloy ngay lập tức nhận ra màu sắc đặc biệt của nó và hết sức bất ngờ.
Ông Meloy chia sẻ với CNN: "Tôi hoàn toàn ngạc nhiên khi thấy nó bay qua... Tôi biết đó là một trong số hai chiếc VC-25. Tôi không biết có ai trong đó nhưng tôi nghĩ đó phải là một người khá quan trọng".
VC-25 là chiếc Boeing 747-200 được cải chế đặc biệt phục vụ tổng thống Mỹ. Chỉ có hai chiếc tồn tại trên toàn thế giới và chúng được biết đến với tên gọi Air Force One (Không Lực Một).
Chiếc máy bay này thường được đặt kí hiệu "AF1" khi hoạt động, nhưng khi bay qua bầu trời nước Anh ngày 25/12, nó xuất hiện trên radar với kí hiệu "RCH358" hoặc "Reach 358". "Reach" là kí hiệu sử dụng cho máy bay vận tải quân sự và chiếc máy bay giữ độ cao 31.000 feet (9.449 mét) trong suốt hành trình bay qua nước Anh.
Sau khi ông Meloy chụp lại bức ảnh Air Force One trên bầu trời Sheffield và đưa lên mạng trên trang Flickr của mình, những người đam mê máy bay và hoạt động hàng không đã nhanh chóng nhận ra rằng RCH358 chính là chiếc máy bay của tổng thống Mỹ.
Tuy nhiên, nhiều người khác tỏ ý nghi ngờ bức ảnh của ông Meloy vì cho rằng nếu Air Force One thật sự bay qua bầu trời Sheffield, nó sẽ mang kí hiệu AF1 chứ không phải là RCH358. Ông Meloy đã phải thuyết phục những người này rằng ông biết mình đang nhìn thấy cái gì và khẳng định đây là bức ảnh do ông chụp.
Bức ảnh ngay lập tức lan truyền trên Twitter và nhiều người nhanh chóng đưa ra giả thiết ông Trump đang bay đến Iraq hoặc Afghanistan.
Vài tiếng sau khi ông Meloy chụp bức ảnh bằng chiếc Canon 7D của mình, RCH358 bí mật hạ cánh ở căn cứ không quân Al Asad phía tây thủ đô Baghdad của Iraq. Tổng thống Trump và phu nhân Melania đã gặp gỡ và giao lưu với lính Mỹ ở đây trong gần 3 tiếng đồng hồ. Ông Trump cũng chia sẻ với binh lính về các bước chặt chẽ đảm bảo bí mật và an toàn cho chuyến đi.
"Tôi đã phải bay trong chiếc máy bay tối om, với các cửa sổ đóng lại, không có đèn ở bất cứ nơi nào. Hoàn toàn đen ngòm. Tôi chưa bao giờ thây bất cứ điều gì như vậy", ông Trump chia sẻ với các phóng viên ở căn cứ Al Asad. Cũng theo lời tổng thống Mỹ, chuyến đi đã được chuẩn bị trong 3 đến 4 tuần.
Cựu nhân viên mật vụ Jonathan Wackrow, người từng giúp điều phối các chuyến đi của những yếu nhân tới vùng có xung đột, bao gồm cả chuyến đi của Tổng thống Obama tới Afghanistan, cho rằng việc Không Lực Một bị phát hiện và đưa lên Twitter không phải là một vi phạm an ninh, nhưng là việc đáng lo ngại và là bài học cần ghi nhớ.
Ông Wackrow nhận định: "Trong thời đại của mạng xã hội, điều này cho thấy lỗ hổng mới mà sở mật vụ cùng quân đội Mỹ phải cực kỳ lưu tâm trong tương lai. Bạn sẽ phải thiết lập các quy tắc an ninh mới trên mạng xã hội từ góc độ các mối đe dọa và từ góc độ nhận thức, những kế hoạch tương lai cần phải xác định vấn đề này."
Thường thì mỗi khi tổng thống Mỹ công du nước ngoài, sẽ luôn có 13 phóng viên đi cùng trên Air Force One. Vào ngày Giáng sinh, nhóm 13 phóng viên được lặng lẽ triệu tập và buộc phải tuyên thệ sẽ giữ bí mật về chuyến đi của tổng thống cho đến khi Nhà Trắng cảm thấy an toàn để đưa tin, thường là khi chuyến đi sắp kết thúc hoặc khi tổng thống đã trở về nước Mỹ.
Sau khi chuyến đi tới Trung Đông của ông Trump được phát hiện và lan truyền trên Twitter, thỏa thuận hạn chế thông tin này được gỡ bỏ và các phóng viên bắt đầu kết nối Internet để xác nhận các tin đồn về chuyến đi bí mật của tổng thống.
"RCH358" rời khỏi căn cứ không quân Al Asad ngay sau khi các phóng viên xác nhận thông tin, chiếc máy bay đưa ông Trump qua căn cứ không quân Ramstein tại Đức trước khi trở về căn cứ hỗn hợp Andrews tại bang Maryland. Khi trở về từ Đức, nó lại xuất hiện trên màn hình radar với kí hiệu AF1.
