Các lãnh đạo người Kurd tuyên bố thỏa thuận trên ngày 13/10, nhiều khả năng do Nga làm trung gian, giữa lúc lãnh thổ do người Kurd kiểm soát ở Syria dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ đã trải qua 5 ngày liên tiếp bị Thổ Nhĩ Kỳ tấn công.
Truyền thông nhà nước Syria nói các đơn vị quân đội của Tổng thống Bashar al-Assad đang tiến lên phía bắc (biên giới giáp Thổ Nhĩ Kỳ) để “đối phó với sự xâm lược của Thổ Nhĩ Kỳ vào lãnh thổ Syria”.
Ngả vào cánh tay chính quyền Assad sau khi bị Tổng thống Trump "bỏ rơi"
Các thông tin chưa được kiểm chứng cho biết thỏa thuận giữa người Kurd và chính quyền Syria sẽ áp dụng cho toàn bộ vùng đông bắc Syria, theo Guardian.
“Sau tất cả, có vẻ số phận người Kurd (sẽ bị bỏ rơi). Chúng tôi đã làm tất cả những gì có thể, chúng tôi đã kêu gọi cộng đồng quốc tế... nhưng không đi đến giải pháp nào. Chúng tôi đã kêu gọi các nhóm người Kurd đoàn kết, nhưng không ai nghe”, Ismat Sheikh Hassan, lãnh đạo một ủy ban quân sự ở Kobane, nói với một kênh địa phương.
Thỏa thuận này là dấu chấm hết đầy “cay đắng” cho 5 năm bán tự trị của các nhóm người Kurd ở phía đông bắc Syria, và họ buộc phải làm vậy vì chiến dịch tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ, theo Guardian.
Ankara bắt đầu tấn công vào ngày 9/10 sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố quân Mỹ sẽ rút khỏi khu vực. Quyết định bỏ rơi các lực lượng người Kurd của ông Trump, biết chắc sẽ tạo cơ hội để Thổ Nhĩ Kỳ tấn công, đã bị chỉ trích mạnh mẽ, thậm chí bởi các đồng minh của ông ở Washington.
Họ nói như vậy sẽ tạo ra thảm họa nhân đạo và giúp các chiến binh Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) vốn đang bị người Kurd giam giữ trốn thoát. Các chiến binh người Kurd, mang tên Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) đã được Mỹ tài trợ và huấn luyện để chiến đấu chống lại IS từ năm 2015, cuối cùng đánh bại nhóm khủng bố này vào tháng 3 sau khi mất 11.000 binh lính.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ lại coi YPG, đơn vị lớn nhất bên trong SDF, là một nhóm khủng bố, đồng nhất với đảng Công nhân người Kurd (PKK), nhóm nổi dậy đã chống chính quyền Ankara trong nhiều thập kỷ, theo Guardian.
Mỹ rút những binh lính cuối cùng khỏi Syria
Ngày 13/10, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết 1.000 lính Mỹ còn lại ở Syria đã được lệnh rời đi “nhanh và an toàn nhất có thể”. Hãng tinReuterscho rằng động thái này của Lầu Năm Góc cũng đem lại một thắng lợi lớn đối với chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Nó cho thấy tầm ảnh hưởng tàn lụi của Washington đối với tình hình tại Syria và sự thất bại của chính sách Mỹ trong việc kìm chân Tổng thống Assad khỏi với tới những khu vực đã mất trong cuộc xung đột dai dẳng 8 năm ở quốc gia Trung Đông này.
Đồng thời, diễn biến này cũng là thắng lợi đối với Nga và Iran, hai nước ủng hộ chính quyền Assad.
Cùng ngày, ít nhất 750 người có liên hệ với IS được cho là đã trốn thoát khỏi một trại giam giữ ở đông bắc Syria, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ nã pháo vào khu vực.
“Họ (người Kurd) đã không còn lựa chọn. Trước đây Mỹ là lá chắn bảo vệ cho họ, chỉ đơn giản với việc đóng quân ở đó. Chừng nào Mỹ còn ở đó, Thổ Nhĩ Kỳ khó có khả năng xâm lược. Việc quân Mỹ rút khỏi đã mở đường cho Thổ Nhĩ Kỳ”, chuyên gia phân tích Trung Đông của BBCSebastian Usher bình luận.
“Đối với những người Kurd trong khu vực do họ từng kiểm soát và chưa bao giờ xung đột trực tiếp với quân đội Syria, họ sẽ không bị Damascus trừng phạt nặng nề. Không như các chiến binh ở các vùng nổi dậy như Aleppo và Hons, vốn bị chính phủ đánh bại và sẽ bị Damascus trừng phạt”, ông nói thêm. “Nhìn toàn cảnh, diễn biến này có thể buộc Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đối đầu trực diện”.
Trong một diễn biến đáng chú ý, SDF hôm 13/10 cáo buộc các chiến binh nổi dậy do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đã đoạt mạng một nữ chính trị gia người Kurd trong cuộc đột kích trên đường diễn ra cùng ngày.
Nhóm Giám sát Nhân quyền Syria cho biết nữ chính trị gia nói trên - có tên Hevrin Khalaf, đồng chủ tịch của Đảng Tương lai Syria, nằm trong số 9 người thiệt mạng tại thị trấn Tel Abyad trong đợt đột kích. ANHA Newsgọi cái chết của bà Hevrin Khalaf là một vụ ám sát.
SDF cho biết 31 chiến binh của lực lượng này đã thiệt mạng trong cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ tại phía bắc Syria hôm 13/10, nâng tổng số binh sỹ thiệt mạng chính thức của SDF lên tới 76 người.