Ngành Y tế cả nước đang chao đảo

ĐBQH Nguyễn Anh Trí: chưa bao giờ pháp luật về y tế lại "khủng hoảng" như hiện nay.

Đóng góp ý kiến vào dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) sáng ngày 13/6, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) chia sẻ, 40 năm làm nghề y, chưa bao giờ ông thấy luật, quy định pháp lý y tế lại bị khủng hoảng, thiếu hụt, không cập nhật như bây giờ. Theo đại biểu, những quy định của luật pháp không còn phù hợp với phòng chống dịch đã "bó tay" ngành y, không thỏa đáng với những đóng góp của cán bộ ngành y.

Theo ông Nguyễn Anh Trí, cán bộ y tế ở cơ sở làm ngày làm đêm, bất chấp nguy hiểm, khó khăn chống dịch nhưng thù lao trực đêm chỉ có 18.600 đồng/đêm. Đây cũng là nguyên nhân khiến hàng ngàn cán bộ y tế, đặc biệt y tế cơ sở đã xin thôi việc. Bên cạnh đó, do luật sơ hở, lỏng lẻo nên lòng tham của một số ít cán bộ y tế có cơ hội vươn lên "xà xẻo, chấm mút, chia chác" và "cơn bão Việt Á đã nổi".

"Y tế cả nước đang chao đảo, những chiến binh áo trắng kiên cường trong chống dịch Covid-19 trong hoạt động bảo vệ nhân dân nay đang bải hoải đứng nhìn. Họ nhìn thấy hoạt động mua sắm thuốc men, sinh phẩm đang bị đứt gãy nghiêm trọng vì các nhà thầu rất dè dặt cung cấp, các công ty tư vấn thẩm định tan vỡ, tạm nghỉ", ông Trí nói.

Trong khi, Sở y tế, Bộ Y tế bị đình đốn vì đang phải bận làm giải trình về công tác thanh tra, điều tra.

Từ những nhận xét trên, đại biểu Nguyễn Anh Trí đề nghị, Quốc hội, Chính phủ tập trung mọi sức lực giải quyết những vấn đề cấp bách của y tế như về nhân lực, nhân sự; cơ chế bảo vệ, bảo đảm quyền lợi cho nhân viên y tế; ngăn chặn tiêu cực trong ngành y. Đặc biệt là hoàn thiện thể chế đồng bộ những vấn đề pháp lý về ngành y tế.

Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ tập trung mọi sức lực giải quyết những vấn đề cấp bách của y tế như về nhân lực, nhân sự, về cơ chế bảo vệ, đảm bảo quyền lợi hợp lý cho cán bộ y tế về các biện pháp ngăn chặn tiêu cực trong ngành y và đặc biệt hơn là cả hoàn thiện thể chế, đồng bộ những vấn đề về pháp lý trong ngành y tế.

Trước mắt cần triển khai nội dung trong các Nghị quyết 30, Nghị quyết 43 của Quốc hội, Nghị quyết 21 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mua sắm để khám, chữa bệnh và dũng cảm để soi xét những vấn đề sai phạm cho thấu lý đạt tình.

Đại biểu Nguyễn Công Long: Luật Khám bệnh, chữa bệnh cần giải quyết căn bản vấn đề bất cập...

Đại biểu Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cho rằng việc sửa đổi Luật Khám bệnh, chữa bệnh cần giải quyết căn bản những vấn đề bất cập lâu nay trong hệ thống y tế. Trong đó, phải giải quyết những điều, những quy định bất hợp lý mà chỉ có duy nhất ở Việt Nam là mô hình quản lý kiêm nhiệm giữa chuyên môn và quản lý điều hành bệnh viện công.

Theo ông Long, Việt Nam là một trong số ít quốc gia vẫn áp dụng mô hình quản lý kiêm nhiệm giám đốc bệnh viện công, trước hết phải là những người giỏi chuyên môn y khoa, phải trải qua quá trình phấn đấu lâu dài từ vị trí bác sĩ điều trị, quản lý cấp khoa, phòng đi lên.

Tuy nhiên, họ lại không được đào tạo bài bản về kỹ năng quản lý, điều hành quản trị hoạt động bệnh viện, dẫn đến những bất cập trong quản lý nguồn nhân lực, hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị y tế, làm cho chất lượng dịch vụ kém, hoạt động khám, chữa bệnh thiếu tính chuyên nghiệp.

Do đó, theo đại biểu Nguyễn Công Long, đối với những người chấp nhận vừa làm quản lý vừa làm chuyên môn thì áp lực nhiệm vụ rất lớn và khó có thể hoàn thành được cả hai.

Đại biểu Long nêu quan điểm: "Chúng ta thử hình dung, giáo sư, bác sĩ khi bước vào phòng mổ thay vì toàn tâm toàn ý để cứu chữa bệnh nhân thì đầu óc vẫn đang bị phân tâm bởi những gói thầu A, hợp đồng B nào đó. Ai cũng hiểu trong gói thầu, trong những hợp đồng đó thì có vô số những lợi ích, những mối quan hệ chằng chịt. Nếu không thắng nổi những cám dỗ và không xử lý được hết cả các mối quan hệ đó thì chuyện vào tù là sớm hay muộn".

Theo đó, cùng với đổi mới cơ chế tự chủ tài chính, bệnh viện công sẽ tự chủ về tổ chức bộ máy theo mô hình thành lập hội đồng quản lý gồm tổng giám đốc và các giám đốc điều hành và dự kiến sẽ thí điểm bệnh viện công thuê giám đốc điều hành là CEO, thay những nhà chuyên môn bằng các nhà quản lý kinh nghiệm.

Ông Long cho rằng, CEO không cần phải là giáo sư, tiến sĩ y khoa mà cần giỏi về quản lý y tế và điều hành nhằm tạo ra bước đột phá nâng cao chất lượng bệnh viện, bảo đảm minh bạch và hiệu quả quản lý bệnh viện công, phù hợp với xu hướng chung của thế giới và quan trọng nhất là trả lại sứ mệnh thiêng liêng cho bác sĩ, đó là chăm sóc và chữa bệnh.

Tuy nhiên, ông Long cho biết, theo đánh giá chung của ngành Y tế, quá trình thực hiện các mô hình nói trên gặp hai rào cản chính, đó là nhận thức và thể chế.