Theo Bộ Y tế, cả nước hiện có khoảng 80% ca mắc Covid-19 nhẹ, không triệu chứng, được theo dõi và điều trị tại nhà. Trong đó, số lượng có nhu cầu cấp giấy chứng nhận mắc Covid-19 để hưởng chế độ, bao gồm chế độ nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH).
Theo quy định hiện hành, việc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH do các cơ sở khám, chữa bệnh thực hiện. Trong khi đa số F0 chỉ được cấp giấy xác nhận hoàn thành cách ly hoặc hoàn thành điều trị Covid-19 tại nhà do chính quyền địa phương hoặc trạm y tế cấp xã cấp.
Theo quy định tại Điều 100, Luật Bảo hiểm xã hội, hồ sơ hưởng chế độ ốm đau đối với người mắc Covid-19 có 2 giấy tờ:
1) Bản chính hoặc bản sao giấy ra viện đối với người lao động hoặc con của người lao động điều trị nội trú.
2) Trường hợp người lao động hoặc con của người lao động điều trị ngoại trú phải có giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội.
Thực tế, F0 điều trị tại nhà không thể đến cơ sở khám, chữa bệnh để được cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH theo quy định tại Luật BHXH và Thông tư 56/2017/TT-BYT.
Những người bệnh mắc Covid-19 điều trị tại nhà hiện có các loại giấy tờ sau:
1) Quyết định cách ly tại nhà do chính quyền địa phương cấp.
2) Giấy xác nhận hoàn thành thời gian cách ly do chính quyền địa phương cấp.
3) Giấy xét nghiệm (test nhanh hoặc rRT-PCR) có kết quả dương tính với SARS-CoV-2 do các cơ sở y tế cấp.
4) Giấy xác nhận bị mắc Covid-19 của trạm y tế xã, trạm y tế lưu động, tổ Covid-19 cộng đồng; y tế cơ quan/doanh nghiệp.
5) Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH do trạm y tế xã, trạm y tế lưu động cấp nhưng cấp lùi lại thời gian trước đó người lao động đã nghỉ việc để điều trị Covid-19 tại nhà.
6) Quyết định phê duyệt danh sách hoàn thành cách ly y tế tập trung.
7) Phiếu xác nhận đã điều trị Covid-19 của các bệnh viện dã chiến.
Đối chiếu với quy định của các văn bản luật thì 7 loại giấy tờ nêu trên chưa được quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Khám bệnh, chữa bệnh và các văn bản luật có liên quan khác.
Ðể giải quyết vướng mắc, bảo đảm quyền lợi cho người lao động, giảm thủ tục hành chính, giải quyết kịp thời chế độ bảo hiểm xã hội nhưng vẫn đảm bảo quy định pháp luật, khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Bộ Y tế đề xuất Chính phủ ban hành Nghị quyết công nhận 7 loại giấy tờ nêu trên có giá trị như giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội, để bảo hiểm xã hội làm hồ sơ hưởng chế độ ốm đau đối với người lao động mắc Covid-19.
Trong trường hợp không ban hành Nghị quyết, Bộ Y tế đề xuất Chính phủ giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ Y tế được phép công nhận 7 loại giấy tờ nêu trên có giá trị như giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội và quy định mẫu, thẩm quyền cấp 7 loại giấy tờ nêu trên vào Thông tư sửa đổi bổ sung Thông tư số 56/2017/TT-BYT (Thông tư quy định chi tiết thi hành Luật BHXH và Luận An toàn vệ sinh lao động thuộc lính vực y tế).
Như vậy, nếu đề xuất được thông qua, người lao động nhiễm Covid-19 điều trị tại nhà có giấy xác nhận hoàn thành cách ly, hoặc hoàn thành điều trị Covid-19 tại nhà do chính quyền địa phương, Trạm y tế cấp xã cấp sẽ được hưởng chế độ nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội theo quy định.
Được biết, đề xuất đưa ra trong bối cảnh khoảng 1 triệu F0 đang điều trị tại nhà, nhiều lao động gặp khó khăn khi xin Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH vì thủ tục rườm rà. Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, Sở Y tế các địa phương cũng đã có phản ánh về việc này và kiến nghị Bộ sớm có hướng dẫn.
Theo quy định hiện hành, việc cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH do các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện. Song người lao động khi mắc Covid-19 phần lớn chỉ được cấp Giấy xác nhận hoàn thành cách ly, điều trị do chính quyền địa phương hoặc Trạm y tế xã, phường cấp. Người lao động không thể dùng giấy này để làm hồ sơ hưởng BHXH khiến quyền lợi bị thiệt thòi. Số người dân đến trạm y tế xã, phường xin giấy chứng nhận mắc Covid-19 lớn dẫn đến hệ thống y tế quá tải, nhất là Hà Nội, Bắc Giang, Hải Dương, Hòa Bình, Bắc Ninh, Hải Phòng.
Từ khi đợt dịch thứ tư bùng phát cuối tháng 4/2021 đến nay, cả nước ghi nhận gần 3,5 triệu ca nhiễm. Riêng số ca nhẹ, không triệu chứng hơn 2,7 triệu người (khoảng 80%), được điều trị tại nhà. Tới đầu tháng 3, khoảng 920.000 F0 điều trị tại nhà và có nhu cầu cấp Giấy chứng nhận mắc Covid-19 để hưởng chế độ, trong đó có nghỉ việc hưởng BHXH.
