Theo thống kê của Cục Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (C07, Bộ Công an). Trong giai đoạn 2015-2019, cả nước đã xảy ra 17.844 vụ cháy, làm 433 người chết, 960 người bị thương, thiêu hủy tài sản trị giá gần 8.000 tỷ đồng, thiệt hại gần 9.600 ha rừng. Số liệu thống kê mới nhất của Cục Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (C07, Bộ Công an) cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2022, cả nước xảy ra 848 vụ cháy, làm chết 41 người, bị thương 42 người; thiệt hại tài sản ước tính sơ bộ khoảng 415 tỷ đồng và gần 41 ha rừng. So với cùng kỳ năm 2021, thiệt hại về tài sản tăng gần 130 tỷ đồng.
Điển hình như vụ cháy vào tháng 7/2017 làm 8 người chết tại xưởng bánh kem ở xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức, Hà Nội; vụ cháy quán karaoke trên phố Trần Thái Tông, quận Cầu Giấy, Hà Nội vào tháng 11/2016 khiến 13 người chết; vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra vào tháng 3/2018 tại tòa nhà Carina Plaza, đường Võ Văn Kiệt, phường 16, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh, khiến 13 người chết, 14 người bị thương; vụ cháy tòa nhà Trung tâm thương mại quốc tế (ITC), Thành phố Hồ Chí Minh, vào tháng 10 năm 2002 khiến 60 người thiệt mạng. Và mới đây, vụ cháy quán karaoke ở đường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, Hà Nội vào ngày 1/8 đã khiến 3 cán bộ, chiến sỹ hy sinh khi làm nhiệm vụ.
Nguyên nhân các vụ cháy chủ yếu do sự cố hệ thống, thiết bị điện; do sơ suất, bất cẩn khi sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt; do sự cố kỹ thuật và do vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy…
Nhằm hạn chế, ngăn chặn những tai nạn do cháy nổ, đáp ứng yêu cầu bảo vệ phát triển bền vững đất nước, bên cạnh việc nâng cao ý thức của người dân, hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý về phòng cháy, chữa cháy, Bộ Công an đang đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ, kỹ thuật tiên tiến cũng như trang bị các phương tiện, thiết bị hiện đại để nâng cao năng lực chiến đấu cho lực lượng cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ...
Thay vì cách báo cháy truyền thống là gọi điện đến số 114, Cục C07 triển khai hệ thống báo cháy, nổ, tai nạn qua app "Báo cháy 114." Ứng dụng này giúp lực lượng xác minh được ngay các vụ cháy, nổ và tai nạn, sự cố là thật hay giả, vị trí chính xác địa điểm xảy ra cháy, nổ, tai nạn, sự cố.
300 camera phát hiện nhiệt với nhiều tính năng ưu việt như tìm kiếm, xác định vị trí người cần được cứu nạn, phát hiện nhiệt tại các địa hình, môi trường như đang xảy ra đám cháy lớn, có khói, khuất tầm nhìn... cũng được trang bị cho lực lượng.
Bên cạnh đó, Bộ Công an còn mở "Cuộc thi sáng tạo khoa học và công nghệ về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ năm 2021-2022". Mục đích là đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học-công nghệ trong lĩnh vực này, đồng thời tìm kiếm những sáng kiến, công trình khoa học có chất lượng tốt để ứng dụng vào thực tiễn, nâng cao hiệu quả trong chống "giặc lửa". Kết quả là tại cuộc thi này năm nay đã xuất hiện nhiều sản phẩm đa dạng như: Phương tiện bay không người lái chữa cháy và cứu nạn cứu hộ; nghiên cứu, chế tạo dàn phóng chữa cháy; nghiên cứu phát triển thiết bị lặn không người lái dạng lai giữa ROV và AUV phục vụ cứu nạn, cứu hộ ngầm trên biển; nghiên cứu, chế tạo Dron cơ động ứng dụng trong công tác chữa cháy; nệm hơi và ống tuột cứu hộ chống cháy ứng dụng cứu nạn, cứu hộ trong sự cố cháy nhà cao tầng; quả cầu chữa cháy (QC-13); quả nổ chữa cháy tự động (dạng bọt)…
Ngoài ra, Bộ Công an đang triển khai Dự án "Nâng cao năng lực cho lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ" sử dụng vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản (đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 299/QĐ-TTg ngày 25/2/2022).
Đặc biệt, cùng với Bộ Công an, cả hệ thống chính trị cũng nhận thức rõ việc áp dụng và làm chủ khoa học công nghệ, kỹ thuật tiên tiến nhằm giúp tăng cường sức mạnh ngăn chặn, phòng ngừa "giặc lửa" hoành hành. Vừa qua, Chính phủ đã ban hành kế hoạch thực hiện Kết luận của Ban Bí thư đối với công tác phòng cháy, chữa cháy. Kế hoạch này nêu rõ việc triển khai các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ phục vụ sản xuất, lắp ráp phương tiện, thiết bị phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Chú trọng ứng dụng công nghệ hiện đại, trong đó đẩy mạnh xây dựng, triển khai các hệ thống công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu dùng chung và phát huy lợi thế của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vào phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ.
