Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, về nguyên tắc, mức hưởng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng bảo hiểm xã hội và có sự chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội. Mức hưởng lương hưu tỉ lệ thuận mới mức đóng bảo hiểm xã hội, thời gian đóng bảo hiểm xã hội, có nghĩa là mức đóng càng cao, thời gian đóng bảo hiểm xã hội càng dài thì mức hưởng lương hưu sẽ cao hơn.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhấn mạnh, việc tham gia bảo hiểm xã hội, khi đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu và thời gian tham gia, người lao động được hưởng lương hưu hàng tháng, đảm bảo cuộc sống khi về già. Ngoài ra, trong suốt thời gian nghỉ hưu được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí (với mức hưởng 95% chi phí khám, chữa bệnh) để chăm sóc sức khỏe.
Đáng lưu ý, mức hưởng lương hưu không phải mức cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế để đảm bảo cuộc sống của người nghỉ hưu. Vì vậy, người hưởng lương hưu luôn được bảo toàn giá trị, không bị rủi ro khi đồng tiền mất giá.
Theo bà Lý Hoàng Minh, Phó trưởng Phòng hưu trí, Ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam), hiện nay cơ quan BHXH thực hiện chi trả cho gần 2,7 triệu người hưởng lương hưu với số tiền hưởng gần 14.475 tỉ đồng mỗi tháng. Mức hưởng lương hưu trung bình hiện nay khoảng 5,4 triệu đồng mỗi tháng cao hơn mức thu nhập bình quân của người dân năm 2021 (4,2 triệu đồng mỗi tháng) cho thấy, lương hưu là mức thu nhập ổn định đảm bảo cuộc sống cho người hưởng.
Mức hưởng lương hưu không phải mức cố định tại thời điểm nghỉ hưu mà định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế để đảm bảo cuộc sống. Từ năm 1995 đến nay, Nhà nước đã thực hiện 22 lần điều chỉnh lương hưu và trong 2 năm qua dù tình hình kinh tế khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng lương hưu vẫn được điều chỉnh với mức chung là 7,4% từ ngày 01-01-2022.
Đối với người nghỉ hưu trước ngày 01-01-1995 nếu sau khi được điều chỉnh tăng theo mức chung 7,4% nhưng mức lương hưu thuộc các trường hợp thấp thì lại tiếp tục được điều chỉnh (tăng thêm 200.000 đồng với những người có mức hưởng thấp hơn 2,3 triệu đồng/tháng; tăng lên 2,5 triệu đồng với những người có mức hưởng từ 2,3 triệu đồng/tháng đến dưới 2,5 triệu đồng/tháng). Điều đó càng minh chứng rõ nét chính sách của Nhà nước ta rất quan tâm đến thu nhập của người hưởng lương hưu.
Hiện nay, theo quy định, thời gian người lao động tham gia BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu phải đủ 20 năm, dẫn tới nhiều người có thời gian tham gia BHXH ngắn nên khi hết tuổi lao động, không tích lũy đủ số năm đóng BHXH để hưởng lương hưu. Trước thực trạng này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang đề xuất sửa đổi Luật BHXH năm 2014 theo hướng: Giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới còn 10 năm nhằm tạo điều kiện cho người lao động tham gia muộn, có thời gian tham gia BHXH ngắn, được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH; tăng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, bổ sung chế độ trợ cấp thai sản nhằm tăng tính hấp dẫn, thu hút, tạo điều kiện để người dân tham gia BHXH tự nguyện...
Đặc biệt, bên cạnh việc hưởng lương hưu, người lao động tham gia BHXH khi đủ điều kiện nghỉ hưu còn được cấp thẻ BHYT miễn phí, được hưởng các quyền lợi khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe trọn đời do quỹ BHYT chi trả với mức hưởng là 95% (cao hơn mức hưởng trung bình của người tham gia BHYT theo hộ gia đình). Thực tế, cơ quan BHXH đã chi trả chi phí khám, chữa bệnh BHYT hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng cho những người hưởng lương hưu bị mắc bệnh hiểm nghèo, nan y - bởi độ tuổi này thường dễ gặp các vấn đề bất trắc về sức khỏe.
Theo ông Dương Văn Hào - Trưởng ban Trưởng ban Quản lý Thu - Sổ, Thẻ, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, việc quan tâm đầy đủ đến người lao động thì người lao động yên tâm làm việc, công tác nhằm tạo ra sản phẩm, tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả sản phẩm, hàng hóa góp phần làm cho doanh nghiệp phát triển.
Bên cạnh đó, khi người lao động nghỉ thai sản, bị ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, nhất là tai nạn giao thông trên đường đi làm hoặc về trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý thì đã được quỹ bảo hiểm xã hội chi trả.
Người lao động nghỉ việc, thôi việc, chấm dứt hợp đồng lao động đã được quỹ bảo hiểm thất nghiệp chi trả trợ cấp thất nghiệp thay cho doanh nghiệp phải chi trả trợ cấp mất việc làm…
Cùng với các giải pháp trọng tâm trên, theo ông Dương Văn Hào, chủ trương xuyên suốt của ngành bảo hiểm xã hội đó là sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin. "Qua đó nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, người dân đóng tiếp bảo hiểm xã hội tự nguyện, gia hạn thẻ bảo hiểm y tế hộ gia đình trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Cổng dịch vụ công bảo hiểm xã hội" - ông Hào nhấn mạnh.
