Hạ viện Mỹ công bố 300 trang chứng cứ luận tội Tổng thống Trump

Báo cáo của các thành viên đảng Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ viện lập luận rằng ông Trump đã lạm dụng quyền lực tổng thống và, trong quá trình điều tra, đã gây trở ngại cho quốc hội.

Dựa trên hai tháng điều tra, báo cáo chứa đựng bằng chứng và lời khai từ các quan chức hiện tại và trước đây của Mỹ.

Phần đầu tiên của báo cáo gồm 103 trang, ghi lại những gì đảng Dân chủ mô tả là một kế hoạch "đơn giản là có hại cho an ninh quốc gia và sự liêm chính trong bầu cử của chúng ta: tổng thống đã ngăn cản các quan chức hành động trong khi yêu cầu thứ gì đó có giá trị cho chiến dịch tái tranh cử - một cuộc điều tra đối thủ chính trị của ông".

Trích dẫn lời khai của các nhân chứng đã cung cấp "bằng chứng áp đảo về hành vi sai trái của ông", báo cáo cáo buộc ông Trump đã đẩy bà Marie L. Yovanovitch, đại sứ tại Ukraine, khỏi chức vụ của bà và để luật sư riêng của mình cùng những người khác phụ trách chính sách về Ukraine.

Báo cáo nói rằng tổng thống đã đóng băng khoản viện trợ quân sự quan trọng cho Ukraine và cũng như cuộc gặp với tổng thống nước này, sau đó sử dụng cả hai điều này làm đòn bẩy để đảm bảo  cuộc điều tra mà ông muốn.

Các tác giả của báo cáo đã dành hơn 90 trang sau đó để cáo buộc rằng tổng thống đã cố gắng cản trở cuộc điều tra của quốc hội, cho rằng ông Trump đã phớt lờ hiến pháp theo những cách trắng trợn hơn cả Tổng thống Richard Nixon đã làm trong những nỗ lực cản trở cuộc điều tra Watergate.

Những phát hiện này sẽ là nền tảng để tranh luận liệu tổng thống thứ 45 của Mỹ có nên bị phế truất, theo AP.

Cáo buộc "ngoại giao bóng tối"

"Cuộc điều tra luận tội đã phát hiện ra rằng Tổng thống Trump đã, đích thân cũng như hành động thông qua các đại diện trong và ngoài chính phủ Mỹ, yêu cầu sự can thiệp của chính phủ nước ngoài, Ukraine, để làm lợi cho việc tái tranh cử của ông", Chủ tịch Adam Schiff nói trong phần đề tựa của báo cáo.

Làm như vậy, "tổng thống đã đặt lợi ích cá nhân và chính trị của riêng mình lên trên lợi ích của nước Mỹ, muốn hủy hoại tính chính trực của quy trình bầu cử tổng thống Mỹ, và gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia Mỹ", báo cáo nói.

Báo cáo không kết luận mức độ "tội nghiêm trọng và tội nhẹ" làm lý do cho việc luận tội, để những điều đó cho quốc hội quyết định. 

Thay vào đó, "Báo cáo Điều tra Luận tội Trump - Ukraine" trình bày một cách chi tiết, nếu không nói là gây choáng váng, câu chuyện "ngoại giao bóng tối" do luật sư riêng của ông Trump - Rudy Giuliani - điều phối.

Việc này, báo cáo cáo buộc, có thể bị quy kết thành các hành vi cụ thể như đưa/nhận hối lộ, tống tiền hoặc cố tình gây trở ngại, và cả cáo buộc không định tính được như ông Trump lạm quyền, đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích đất nước.

Các căn cứ có thể được dùng để luận tội xoay quanh việc ông Trump có lạm dụng quyền lực hay không khi ông ép Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong một cuộc điện đàm vào ngày 25/7, mở cuộc điều tra về các đối thủ chính trị của ông Trump hay không. Khi đó, ông Trump đang giữ lại 400 triệu USD viện trợ quân sự, gây nguy hiểm cho việc hỗ trợ Ukraine đối phó với Nga ở biên giới.

Báo cáo chỉ ra rằng đảng Dân chủ đã thu thập nhiều bằng chứng thô hơn từng được biết trước đây, bao gồm hồ sơ lịch sử cuộc gọi từ AT & T và Verizon cho thấy một loạt cuộc gọi giữa luật sư cá nhân của ông Trump, Rudy Giuliani, với các cộng sự của ông và các đồng minh của tổng thống ở cấp cao trong chính quyền.

Một cuộc gọi mà đảng Dân chủ nhấn mạnh diễn ra khi ông Giuliani đang thực hiện một chiến dịch bôi nhọ chống lại đại sứ tại Ukraine, Marie L. Yovanovitch, và thúc ép Ukraine tuyên bố các cuộc điều tra có thể có lợi cho ông Trump. Ông Giuliani đã nói chuyện với Lev Parnas, đối tác kinh doanh của mình, người đã bị các công tố viên liên bang ở Manhattan truy tố trong một vụ liên quan; hạ nghị sĩ Devin Nunes của bang California - thành viên đảng Cộng hòa hàng đầu trong Ủy ban Tình báo Hạ viện; Kash Patel - cựu trợ lý của ông Nunes, người làm việc trong Hội đồng An ninh Quốc gia; cũng như nhiều người khác tại Nhà Trắng và văn phòng ngân sách của chính quyền.

Báo cáo cũng cáo buộc ông Trump gây trở ngại cho thẩm quyền hiến định của Hạ viện trong việc tiến hành cuộc điều tra luận tội, là tổng thống "đầu tiên và duy nhất" trong lịch sử Mỹ "công khai và bừa bãi" thách thức các quy trình này bằng cách chỉ đạo các quan chức không tuân thủ trát tòa yêu cầu cung cấp tài liệu và lời khai.

Ủy ban Tình báo Hạ viện sẽ bỏ phiếu về việc chuyển tài liệu này đến Ủy ban Tư pháp Hạ viện trước các phiên điều trần quan trọng diễn ra vào ngày 4/12.

"Với việc công bố báo cáo của chúng tôi, người dân Mỹ có thể tự họ xem xét những bằng chứng cho thấy Tổng thống Trump phản bội niềm tin của công chúng", ông Schiff nói trong một thông cáo chung với các chủ tịch Ủy ban Giám sát và Đối ngoại Hạ viện, những người đã cùng soạn thảo báo cáo.

Trong phần đề tựa của báo cáo, ông Schiff đã liên hệ với lịch sử, trích dẫn George Washington, Alexander Hamilton và những vị "công thần lập quốc" khác, để giải thích căn cứ cho việc luận tội.

"Thay vì cơ chế để lật ngược một cuộc bầu cử, luận tội rõ ràng được coi là một biện pháp cuối cùng cho một tổng thống không trung thành thực hiện lời thề của mình về việc 'giữ gìn, che chở và bảo vệ Hiến pháp Mỹ''', ông viết.

Báo cáo sẽ đặt nền tảng cho Ủy ban Tư pháp Hạ viện xây dựng cáo trạng luận tội có thể được đưa ra, bắt đầu từ ngày 4/12.

Luận tội là "không yêu nước"

Trong một thông cáo, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham nói "Chủ tịch Schiff và những người Dân chủ đã hoàn toàn không thể đưa ra bất cứ bằng chứng nào về hành vi sai trái của Tổng thống Trump". Bà nói báo cáo "đọc như câu chuyện huyên thiên của một blogger sống dưới tầng hầm mệt mỏi vì phải chứng minh một thứ mà không có bằng chứng".

Tại phiên khai mạc hội nghị của các nhà lãnh đạo NATO tại London hôm 3/12, ông Trump đã chỉ trích việc thúc đẩy luận tội là "không yêu nước" và là "một điều tồi tệ cho đất nước chúng ta".

Ông Trump cho biết ông sẽ không theo dõi các phiên điều trần của Ủy ban Tư pháp, nói rằng "tất cả đều là những điều vô nghĩa, họ chỉ đang lãng phí thời gian".

Ngoài ra, ông Trump đã nhiều lần phủ nhận tất cả cáo buộc chống lại ông, mô tả cuộc điện đàm với ông Zelensky là "hoàn hảo" và khẳng định rằng ông không làm gì sai.

Trước khi báo cáo được công bố, đảng Cộng hòa đã bảo vệ tổng thống, tuyên bố ông Trump chưa bao giờ có ý định gây áp lực với Ukraine khi yêu cầu một "sự giúp đỡ" - điều tra đảng Dân chủ và cựu phó tổng thống Mỹ Joe Biden.

Họ nói rằng khoản viện trợ quân sự mà Nhà Trắng đã giữ lại không được sử dụng để đổi chác như tuyên bố của đảng Dân chủ, và ngoài ra  400 triệu USD đó cuối cùng cũng đã được giải ngân, dù chỉ sau khi vấp phải phản ứng của quốc hội.