Ethiopia công bố kết luận điều tra đầu tiên về vụ rơi Boeing 737 Max 8

Bộ trưởng Giao thông Ethiopia Dagmawit Moges ngày 4/4 cho biết các phi công chuyến bay số hiệu ET302 của Ethiopian Airlines đã tuân thủ đúng các chỉ dẫn của Boeing dành cho mẫu 737 Max 8, nhưng vẫn không thể tái kiểm soát máy bay, theo AFP. 

Phi công làm đúng chỉ dẫn, không cứu được máy bay

"Phi hành đoàn đã nhiều lần thực hiện đúng những quy trình được cung cấp bởi nhà sản xuất nhưng không thể kiểm soát được máy bay", bà Moges tiết lộ nội dung báo cáo sơ bộ về thảm họa hàng không ngày 10/3.

Theo nữ bộ trưởng của Ethiopia, báo cáo sơ bộ cho rằng hệ thống kiểm soát bay trên máy bay cần được nhà sản xuất đánh giá lại.

Trong buổi họp báo tại thủ đô Addis Ababa, bà Moges xác nhận chiếc Boeing 737 Max 8 vẫn trong tình trạng tốt trước khi thực hiện chuyến bay định mệnh.

Bà nhấn mạnh cuộc điều tra về chuyến bay ET302 nhằm mục tiêu đảm bảo an toàn hàng không tại Ethiopia và trên toàn cầu, chứ không nhằm đổ trách nhiệm.

Theo các quy dịnh quốc tế về tai nạn hàng không, báo cáo sơ bộ không chỉ ra bên cần chịu trách nhiệm cho thảm họa. Báo cáo cũng không bao gồm những phân tích về chuyến bay. Quá trình này có thể tốn nhiều tháng để hoàn thành.

Tuy nhiên, báo cáo sơ bộ của các điều tra viên Ethiopia cũng loại đi khả năng phi công mắc lỗi, thực hiện sai quy trình dẫn đến thảm họa. 

Đánh giá lại hệ thống kiểm soát bay

Bản báo cáo cũng đưa ra hai khuyến nghị về an toàn hàng không. Các điều tra viên cho rằng Boeing cần đánh giá lại hệ thống kiểm soát bay, đồng thời các cơ quan quản lý cần xác nhận lỗ hổng an toàn đã được giải quyết trước khi cho mẫu Boeing 737 Max 8 hoạt động trở lại.

"Nhóm điều tra ghi nhận hiện tượng máy bay tự động chúi mũi tái diễn nhiều lần. Vì vậy, hệ thống kiểm soát bay cần được đánh giá lại bởi đơn vị sản xuất", bà Moges nhấn mạnh.

Bộ trưởng giao thông Ethiopia không đề cập trực tiếp đến phần mềm anti-stall (MCAS - hệ thống chống thất tốc trong trường hợp máy bay rơi vào vị trí mất lực đẩy khí động học). Hệ thống đươc thiết kế để tự động điều chỉnh mũi máy bay hướng xuống.

Phần mềm mới được Boeing nâng cấp bị nghi là nguyên nhân chính dẫn đến hai vụ rơi máy bay Boeing 737 Max 8 trong vòng 6 tháng tại Indonesia và Ethiopia, khiến tổng cộng hơn 350 người tử nạn.

Trưởng nhóm điều tra Amdye Ayalew Fanta cho biết sẽ tiếp tục phân tích "khả năng có những vấn đề khác trên máy bay gặp nạn". Ông nói báo cáo đầy đủ sẽ mất khoảng sáu tháng đến một năm để hoàn thành.

Dựa trên dữ liệu từ hai hộp đen máy bay, nhóm điều tra vẫn chưa thể xác nhận liệu máy bay Boeing 737 Max có gặp vấn đề về thiết kế dẫn đến tai nạn hay không.

Theo nhiều chuyên gia, kết luận điều tra sơ bộ có thể dẫn đến tranh cãi xoay quanh cách thức phi hành đoàn phản ứng trước những trục trặc kỹ thuật. Phía Boeing đã ra chỉ dẫn cho các phi công ổn định máy bay trước khi tắt phần mềm MCAS.

Trong khi đó, Tewolde GebreMariam, CEO của Ethiopian Airlines, cho biết ông cảm thấy tự hào khi các phi công nỗ lực đến giây phút cuối cùng để cứu các hành khách trong vụ thảm họa ngày 10/3.

"Tôi rất tự hào khi những phi công của chúng tôi đã tuân thủ đúng quy trình khẩn cấp, thể hiện mức độ chuyên nghiệp cao trong tình huống vô cùng khó khăn", ông Tewolde cho biết.

Theo Reuters, hãng hàng không Ethiopia Airlines vẫn chưa nhận được báo cáo sơ bộ về vụ thảm họa. Họ chỉ được các điều tra viên thông báo tóm tắt qua điện thoại.

Trong một diễn biến khác, Cơ quan Hàng không Dân sự Trung Quốc (CAAC) cho biết đã được Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) của Mỹ mời tham gia ủy ban đánh giá lại Boeing 737 Max. Phía Trung Quốc vẫn chưa phản hồi sẽ chấp nhận lời mời hay không.

FAA hôm 3/4 đã tuyên bố sẽ thành lập một đội đội ngũ quốc tế để đánh giá lại mức độ an toàn của Boeing 737 Max. Mẫu máy bay thương mại thế hệ mới của Boeing đã bị hàng loạt nước cấm sử dụng cho đến khi có kết luận an toàn.

Về phần mình, Boeing cho biết sẽ nghiên cứu các kết luận điều tra sau khi báo cáo sơ bộ được đăng tải chính thức. Hãng máy bay ngày 3/4 khẳng định đã thử nghiệm thành công phiên bản cập nhật của phần mềm MCAS. Hệ thống này bị giảm khả năng kiểm soát máy bay và giúp các phi công điều khiển dễ dàng hơn.

Bản báo cáo sơ bộ sẽ được đăng tải chính thức trong hai ngày 4 - 5/4, theo Reuters.