Biến động nhân sự lớn nhất trong nội các Trump: Nước Mỹ không bất ngờ

Ngày 13/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ sa thải cả Bộ trưởng và Thứ trưởng Ngoại giao. Trong đó, thay vào vị trí Ngoại trưởng Mỹ của ông Rex Tillerson sẽ là Giám đốc Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo.

Hành động của Tổng thống Trump gây ngỡ ngàng cho cả thế giới, nhưng lại không gây bất ngờ cho nước Mỹ. Đây được xem là biến động nhân sự lớn nhất trong nội các chính phủ Mỹ từ khi ông Trump lên nắm quyền.

Nói là bất ngờ, song thực tế này đã được báo trước. Hãng tin CNN của Mỹ dẫn nguồn ngoại giao Mỹ cho biết, tuần trước Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đề nghị ông Tillerson từ chức. Nhiều ý kiến cho rằng, mối quan hệ giữa Tổng thống Trump với ông Tillerson đã “cơm không lành, canh không ngọt” từ lâu.

Cuối năm ngoái, nhiều lần Tổng thống Trump úp mở cho biết ông không chắc liệu ông Tillerson vẫn giữ chức vụ Ngoại trưởng Mỹ trong phần còn lại của nhiệm kỳ ông ở Nhà Trắng hay không.

Tuy nhiên, trước quyết định thay thế vị trí Ngoại trưởng Mỹ, Tổng thống Trump cũng khẳng định: “Tôi và ông Tillerson đã thảo luận về vấn đề này trong một thời gian dài. Chúng tôi đã làm việc với nhau rất tốt. Nhưng chúng tôi không thống nhất ở một số quan điểm. Nhất là trong vấn đề Iran. Mọi người nói chúng tôi có một mối quan hệ tồi tệ, nhưng không đúng. Chúng tôi có quan hệ tốt. Chỉ là tôi thấy ông Pompeo sẽ đảm nhận chức vụ này tốt hơn”.

Ông Rex Tillerson, 65 tuổi, là cựu Tổng Giám đốc ExxonMobil và mới được bổ nhiệm vào chức vụ Ngoại trưởng hơn một năm trước. Trong thời gian đương nhiệm, vị Ngoại trưởng này cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề ngoại giao của Mỹ, đặc biệt là chương trình hạt nhân Triều Tiên và Iran.

Tuy nhiên, quan điểm của ông thường xuyên khác với những chính sách ngoại giao của Nhà Trắng. Đến nay, người ta vẫn không hiểu được vì sao vị tỷ phú này sẵn sàng từ bỏ công việc ở một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới để về làm việc trong một bộ máy mà ông dường như không thực sự hiểu rõ.

Trang Vox trích dẫn lời các chuyên gia cho rằng, dù cách ông Trump sa thải Tillerson có hơi bất bình thường, nhưng thực tế vị cựu Ngoại trưởng này trong hơn một năm qua chưa để lại bất kỳ dấu ấn ngoại giao nào.

Hiện chưa có thông tin nói về nguyên nhân dẫn đến quyết định này của ông Trump. Nhưng các nguồn tin thân cận Tổng thống nói rằng, thực tế rõ ràng là do ông Tillerson đã không còn nhận được ủng hộ ông chủ Nhà Trắng.

Thêm vào đó, việc lựa chọn ông Pompeo vào vị trí Ngoại trưởng Mỹ cũng là để thực hiện các kế hoạch ngoại giao mới của Tổng thống Trump. Trong đó, có cuộc đàm phán nhạy cảm sắp diễn ra với Triều Tiên. Nếu diễn ra, đây chính là cuộc gặp đầu tiên giữa một vị Tổng thống Mỹ đang tại nhiệm và một nhà lãnh đạo Triều Tiên. Tuy nhiên, dường như ông Tillerson lại không mấy mặn mà với kế hoạch này.

Chỉ một ngày trước khi ông Trump tuyên bố về kế hoạch cuộc gặp, ông Tillerson cho biết các điều kiện trong các cuộc đàm phán với Triều Tiên vẫn chưa chín muồi. Và ngay sau đó là quyết định hoàn toàn ngược lại của ông chủ Nhà Trắng.

Sau khi nhận quyết định sa thải, ông Tillerson đang bàn giao công việc cho Thứ trưởng Ngoại giao John Sullivan và sẽ kết thúc công việc vào ngày 31/3 tới. Chỉ vài giờ sau thông báo sa thải với Ngoại trưởng Rex Tillerson, chính quyền Mỹ tiếp tục thực hiện việc sa thải với Thứ trưởng phụ trách các vấn đề công Bộ Ngoại giao Mỹ Steve Goldstein.

Thị trường Mỹ cũng có những biến động trước quyết định thay đổi nhân sự của ông Trăm. Trong phiên giao dịch sáng 14/3, đồng bạc xanh (USD) giảm giá so với các đồng tiền mạnh khác. Các thị trường chứng khoán Mỹ và châu Âu đã đồng loạt giảm điểm.

Việc Tổng thống Trump sa thải Ngoại trưởng Tillerson và bổ nhiệm Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) Mike Pompeo thay thế, đã khiến các nhà phân tích tại Phố Wall lo ngại vì ông Tillerson vốn là người cổ vũ cho thương mại tự do, còn Pompeo được đánh giá sẽ có quan điểm cứng rắn hơn./.