Đề xuất phương án giải quyết lương hưu cho lao động tại doanh nghiệp phá sản nợ BHXH

Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa có văn bản gửi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đề xuất phương án giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ tiền bảo hiểm xã hội.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, thời gian vừa qua, tình trạng một số người sử dụng lao động phá sản, đang làm thủ tục phá sản, không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký hoặc không có người đại diện theo pháp luật, nhưng chưa hoàn thành nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội theo Luật định (chưa đóng đủ tiền bảo hiểm xã hội) dẫn đến ảnh hưởng quyền lợi chính đáng về hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội của người lao động.

Theo đó, các đơn vị sử dụng lao động chưa đóng đủ bảo hiểm xã hội bao gồm: Đơn vị đang làm thủ tục phá sản; đơn vị đã có Quyết định phá sản của Tòa án; đơn vị không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký; đơn vị không có người đại diện theo pháp luật.

Về chế độ hưu trí

Cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết hưởng lương hưu đối với các trường hợp: Người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu và có thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 20 năm trở lên (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) thì được giải quyết hưởng lương hưu theo quy định của chính sách tại thời điểm đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Khi khoản tiền bảo hiểm xã hội chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác, thì tính bổ sung thời gian đóng bảo hiểm xã hội (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu đã giải quyết trước đó, và chi trả bổ sung chênh lệch mức hưởng cho người lao động kể từ thời điểm đã hưởng.

Người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu, có thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 10 năm đến dưới 20 năm (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) mà có nguyện vọng, thì được đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện một lần cho những năm còn thiếu, để đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Khi khoản tiền bảo hiểm xã hội chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác, thì tính bổ sung thời gian đóng bảo hiểm xã hội (nếu có) để điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách tại thời điểm hưởng lương hưu đã giải quyết trước đó, và chi trả bổ sung chênh lệch mức hưởng cho người lao động kể từ thời điểm đã hưởng.

Việc chế độ bảo hiểm xã hội một lần

Khi công ty nợ tiền đóng bảo hiểm xã hội của từng nhóm đối tượng được giải quyết như sau: Trường hợp ra nước ngoài để định cư; bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng; công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu, thì cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ thanh toán tiền bảo hiểm xã hội một lần dựa trên thời gian thực đóng. Sau này, khi công ty đóng bù, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ chi trả bổ sung.

Trường hợp đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội (tính cả thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội): Cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ thanh toán tiền bảo hiểm xã hội một lần dựa trên thời gian thực đóng. Sau này, khi công ty đóng bù, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ chi trả bổ sung.

Trường hơp tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc, hoặc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng, mà chưa đủ 20 năm (tính cả thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội), muốn rút bảo hiểm xã hội 1 lần: Cơ quan Bảo hiểm xã hội cũng sẽ thanh toán tiền bảo hiểm xã hội một lần dựa trên thời gian thực đóng, sau này, khi công ty đóng bù sẽ chi trả bổ sung.

Về chế độ thai sản

Người lao động sẽ được cơ quan Bảo hiểm xã hội giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai tsản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe dựa trên thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội đã được xác nhận, tức tạm thời chưa tính thời gian người lao động đi làm nhưng chưa được công ty đóng bảo hiểm xã hội.

Trường hợp sinh con, nhận nuôi con nuôi, mang thai hộ, nếu người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội vào quỹ ốm đau, thai sản (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) mà đủ 6 tháng trở lên hoặc 3 tháng trở lên (nếu trong quá trình mang thai từng phải nghỉ thai yếu), thì cơ quan Bảo hiểm xã hội vẫn giải quyết chế độ thai sản  tại thời điểm người đó sinh con, nhận nuôi con nuôi, nhận con.

Lúc này, tiền chế độ được xác định theo mức lương của những tháng thực đóng bảo hiểm xã hội đã được xác nhận. Sau đó, nếu tiền bảo hiểm xã hội được công ty đóng bù khiến cho mức hưởng trợ cấp thai sản thay đổi thì cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ thực hiện chi trả bổ sung.

Về chế độ tử tuất

Đối với trợ cấp mai táng phí: Người lo mai táng sẽ được nhận trợ cấp mai táng phí nếu người lao động chết có thời gian thực đóng  bắt buộc từ đủ 12 tháng trở hoặc tổng thời gian thực đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên (không tính thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội).

Đối với trợ cấp tuất hằng tháng: Chỉ thanh toán trợ cấp tuất hằng tháng với thân nhân người lao động có từ đủ 15 năm thực đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên (không tính thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội), và có thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng mà không lựa chọn hưởng trợ cấp tuất một lần.

Đối với trợ cấp tuất một lần: Cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ thanh toán tiền trợ cấp tuất một lần với những trường hợp sau: Người chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc (tính cả thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội); người có đủ 15 năm thực đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên mà thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần.

Người có đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên (tính cả thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) mà thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần.

Người có đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên (tính cả thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) và không có thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng.

Người có đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên (không tính thời gian chưa đóng tiền bảo hiểm xã hội) và không có thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng.

Sau này, khi tiền bảo hiểm xã hội được đóng bù, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ chi trả bổ sung tiền trợ cấp tuất một lần.