Công tác tư tưởng với mục tiêu phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc

 

Sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực mới đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững (Ảnh minh họa)

Đại hội XIII của Đảng đánh giá qua 35 năm đổi mới đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện. Những thành tựu đó đã tạo dựng cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của nước ta ngày nay mà trong lịch sử chưa bao giờ có được. Đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với những mục tiêu đề ra: “Đến năm 2025: Là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; Đến năm 2030: Là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; Đến năm 2045: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao”1.

Bên cạnh nguồn lực vật chất, động lực tinh thần là yếu tố rất quan trọng để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần khẳng định vai trò hết sức quan trọng của công tác tư tưởng đối với việc thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng. Người cho rằng, đây là “công tác hàng đầu”2, “cực kỳ quan trọng”3 mà mỗi cấp ủy, chi bộ, mỗi đảng viên, đoàn viên thanh niên phải làm cho tốt. Bởi theo Người “Tư tưởng không đúng đắn thì công tác ắt sai lầm” còn khi “Tư tưởng thông, mọi người hăng hái thực hiện kế hoạch mới tốt”, do đó để thực hiện tốt chủ trương, đường lối, Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu: “Kế hoạch một phần, biện pháp phải hai phần, và quyết tâm phải ba phần”4. Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 1/8/2007 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới đã khẳng định: “Công tác tư tưởng, lí luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân thực hiện các nhiệm vụ cách mạng…; thể hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Nhiệm vụ của công tác tư tưởng trong xây dựng và phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc

Thứ nhất, khơi dậy lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự cường dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội của công dân. Yêu nước là một truyền thống quý báu của Nhân dân ta và đã trở thành giá trị, sức mạnh nội sinh của dân tộc. Ngày này, để tiếp tục phát huy giá trị đó, công tác tư tưởng phải giáo dục cho Nhân dân hiểu rằng yêu nước là yêu chủ nghĩa xã hội và mỗi người đều phải ra sức thi đua, lao động sáng tạo, cống hiến cho sự phát triển đất nước. Khơi dậy và phát huy giá trị lịch sử hào hùng của dân tộc ta, tinh thần dân tộc, tự lực cánh sinh, dựa vào sức mạnh của Nhân dân, phát huy những phẩm chất của con người Việt Nam: yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, sáng tạo vào công cuộc xây dựng, phát triển đất nước. Giáo dục công dân luôn có ý thức chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, chính sách, pháp luật, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.

Thứ hai, khơi dậy và phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc. Đoàn kết sẽ tạo nên sức mạnh. Chính nhờ đoàn kết mà dân tộc ta đã vượt qua bao sóng gió, thử thách trong các lần chống lại thiên tai, địch họa. Ngày nay, dân tộc ta đang hướng đến mục tiêu đưa đất nước phát triển hùng cường trong điều kiện vừa có thuận lợi, thời cơ nhưng cũng rất nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi dân tộc ta càng phải đoàn kết. Nhiệm vụ của công tác tư tưởng là phải khơi dậy và phát huy sức mạnh đoàn kết dân tộc, đó là tinh thần tương thân tương ái, sự sẻ chia trong cuộc sống; sự hỗ trợ, giúp nhau làm ăn phát triển kinh tế; hợp tác, cộng đồng trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với nhau trong lao động, sản xuất, công tác, chiến đấu; đó là sự cạnh tranh lành mạnh trong cơ chế thị trường giữa các doanh nghiệp. Phát huy phẩm chất, trí tuệ, tinh thần trách nhiệm của các giai tầng trong xã hội, đóng góp vào công cuộc đổi mới, phát triển đất nước vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Đối với giai cấp công nhân, cần phải tăng cường tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng để nâng cao bản lĩnh chính trị, nhận thức đúng vị trí, vai trò của giai cấp công nhân; những yêu cầu, đòi hỏi đối với giai cấp công nhân trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư để họ nỗ lực vươn lên, học tập nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động. Đẩy mạnh tuyên truyền để giai cấp nông dân “Phát huy vai trò chủ thể trong quá trình phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới”. Phát huy vai trò của đội ngũ trí thức trong nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo tạo ra các sản phẩm khoa học và công nghệ đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, tham gia tư vấn và phản biện xã hội. Đối với đội ngũ doanh nhân cần phải phát huy tinh thần cống hiến cho dân tộc, có ý chí khát vọng vươn ra biển lớn hội nhập quốc tế, sản xuất, kinh doanh có đạo đức văn hóa, thực hiện trách nhiệm xã hội và tham gia phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ ba, khơi dậy tinh thần đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn thử thách, đẩy mạnh nghiên cứu phát triển, chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ vào các lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế với điều kiện thế giới diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường; các quốc gia cạnh tranh với nhau hết sức gay gắt. Trong bối cảnh đó vừa tạo ra nhiều thời cơ, thuận lợi nhưng cũng không ít nguy cơ, thách thức. Thực tế cho thấy quốc gia nào không ngừng đổi mới sáng tạo để thích ứng với biến đổi nhanh chóng của tình hình, đẩy mạnh nghiên cứu phát triển tạo ra những thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến, làm chủ về công nghệ thì sẽ giành ưu thế trong cuộc cạnh tranh và đất nước sẽ phát triển. Ngược lại, quốc gia nào không chịu đổi mới sáng tạo, phát triển theo lối mòn sẽ không thích ứng kịp, tất yếu sẽ bị bỏ lại phía sau. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định một trong bốn nguy cơ đối với nước ta là: “tụt hậu, rơi vào bẫy thu nhập trung bình còn lớn”. Để có thể thoát khỏi nguy cơ đó, Nghị quyết xác định một trong những nhiệm vụ và giải pháp cần phải thực hiện là: “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển mạnh khoa học công nghệ”. Do đó, công tác tư tưởng phải đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền để các cấp, các ngành, các địa phương, cơ quan, đơn vị, các doanh nghiệp, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, trí thức, nhà khoa học, quản lý doanh nghiệp nhận thức sâu sắc về yêu cầu tất yếu khách quan, có ý nghĩa quyết định của đổi mới sáng tạo, ứng dụng thành tựu khoa học và công nghệ vào mọi lĩnh vực để phát triển đất nước cũng như mỗi ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị.

Thứ tư, khơi dậy tinh thần và quyết tâm hành động chuyển đổi số quốc gia, phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan nhà nước, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và thu hẹp khoảng cách số. Phát huy vai trò công tác tư tưởng trong việc thông tin, tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, chương trình, kế hoạch của Nhà nước về chuyển đổi số quốc gia để tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp và người dân; nhận thức sâu sắc tầm quan trọng, lợi ích và yêu cầu khách quan của chuyển đổi số để phát huy lợi thế đi trước, thu hút nguồn lực phát triển, nếu đi chậm, đi sau sẽ bỏ lỡ cơ hội, hiểu rõ nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức trong thực hiện chuyển đổi số. Trên cơ sở đó, từng bộ, ngành, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp phải cụ thể hóa bằng các đề án, chương trình, chiến lược, kế hoạch lồng ghép nội dung về chuyển đổi số trong hoạt động của mình. Bên cạnh đó, công tác tư tưởng cần tuyên truyền, phổ biến kinh nghiệm của các nước phát triển, của các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của nước ngoài và những thành công của doanh nghiệp trong nước về chuyển đổi số để tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp tham khảo, vận dụng phù hợp với điều kiện thực tế ở mỗi nơi.

Thứ năm, phát hiện, cổ vũ và lan tỏa những gương người tốt, việc tốt, những điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước, đấu tranh với cái xấu, tiêu cực. Công tác tư tưởng phải bám sát thực tiễn cuộc sống, đi sâu vào các phong trào thi đua, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo để kịp thời phát hiện những gương người tốt, việc tốt, những mô hình hay trong phát triển kinh tế, những tấm gương sáng trong học tập, lao động, công tác, sản xuất và chiến đấu, trong thực hiện cuộc vận động học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để biểu dương, khích lệ và nhân rộng, lan tỏa những hành động đẹp, những việc làm có ý nghĩa góp phần xây dựng xã hội lành mạnh, kỷ cương, đất nước phát triển. Cùng với cổ vũ cái đẹp, cái nhân văn cao cả, công tác tư tưởng còn phải đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, căn bệnh thành tích, quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội để xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, xây dựng xã hội văn minh; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Giải pháp nâng cao chất lượng công tác tư tưởng trong tình hình mới

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, hệ thống chính trị, nhất là người đứng đầu đối với công tác tư tưởng. Cần nhận thức đúng, đầy đủ tầm quan trọng của công tác tư tưởng và thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ đối với công tác tư tưởng theo quan điểm chỉ đạo của Đảng: “Công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng, của tất cả đảng viên, trước hết là cấp ủy các cấp và đồng chí bí thư cấp ủy, của cả hệ thống chính trị với sự tham gia, đóng góp của nhân dân, trong đó lực lượng nòng cốt là đội ngũ chuyên trách làm công tác tư tưởng, lí luận, báo chí của Đảng”. Bí thư cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị hàng năm phải xây dựng kế hoạch chỉ đạo công tác tư tưởng và tổ chức thực hiện có hiệu quả kế hoạch đề ra.

Hai là, đổi mới nội dung, phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả. Công tác tư tưởng phải chủ động đi trước, “mở đường” cung cấp thông tin, định hướng nhận thức, tư tưởng, bảo đảm sự thống nhất tư tưởng trong Đảng, sự đồng thuận cao trong xã hội; nắm chắc, đánh giá dự báo đúng tình hình để đề ra giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn và xử lý đúng đắn, kịp thời các vấn đề tư tưởng trong Đảng, trong xã hội. Chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Nội dung, phương thức công tác tư tưởng phải đa dạng, phong phú, phù hợp với từng nhóm đối tượng, đáp ứng nhu cầu và đòi hỏi của các tầng lớp nhân dân, của thực tiễn cuộc sống, không phô trương, hình thức.

Ba là, xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách ngang tầm nhiệm vụ, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, kĩ thuật theo hướng hiện đại. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác tư tưởng có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức, lối sống trong sáng, tinh thông nghề nghiệp, có khả năng nói, viết và nghe, có lòng say mê và tâm huyết với nghề, có phương pháp làm việc khoa học, bám sát thực tiễn cuộc sống và gắn bó mật thiết với Nhân dân.

Bốn là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với hoạt động của báo chí. Để báo chí hoạt động đúng tôn chỉ mục đích: “Báo chí là phương tiện thông tin, công cụ tuyên truyền, vũ khí tư tưởng quan trọng của Đảng và Nhà nước, diễn đàn của Nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”5, cần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của nhà nước đối với báo chí. Phải chú trọng công tác xây dựng Đảng trong các cơ quan báo chí, xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cơ quan báo chí đủ phẩm chất, năng lực, uy tín ngang tầm nhiệm vụ. Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng nâng cao bản lĩnh chính trị, nâng cao nhận thức, trình độ lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, phóng viên, biên tập viên; đấu tranh ngăn chặn những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ những người làm báo. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, đảng viên trong các cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản, cơ quan quản lý báo chí chấp hành đường lối, Điều lệ Đảng, chính sách, pháp luật; xử lý nghiêm minh những cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Cùng với đó phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với báo chí. Các cơ quan nhà nước chỉ đạo các cơ quan chủ quản và cơ quan có liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Quản lý chặt chẽ thông tin của báo chí, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của báo chí, xử lý kịp thời cơ quan báo chí, phóng viên, biên tập viên vi phạm pháp luật, đạo đức nghề nghiệp.

Chú thích:

1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. 2021, tập 1, tr.112.

2,3. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. 2011, tập 12, tr.358,

4. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Sđd, tập 13, tr.25.

5. Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 3/4/2019 Phê duyệt Quy hoạch và phát triển báo chí toàn quốc đến năm 2025.

Theo tạp chí Mặt trận