Bệnh Whitmore ở trẻ - Những thông tin cha mẹ cần biết

Bệnh Whitmore lây lan qua đường nào?

TS.BS Đỗ Thiện Hải - Phó Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, tại bệnh viện hằng năm vẫn có những ca bệnh rải rác phù hợp với đặc điểm chung của nhóm bệnh là nhiễm vi khuẩn Whitmore.

Thông thường, Whitmore không gây nên các dịch lớn. Tuy nhiên vi khuẩn vẫn tồn tại trong đất và khi điều kiện thuận lợi sẽ gây bệnh với từng cá thể sẽ xâm nhập vào cơ thể. Ví dụ ở những vùng đất nông nghiệp người dân hay đi chân đất và tiếp xúc với bùn đất ở những khu vực ngập lụt, sau một thời gian tiếp xúc kéo dài và có những tổn thương ở bề mặt da, lúc đó vi khuẩn sẽ xâm nhập vào cơ thể, một số trường hợp sẽ gây bệnh.

Ở trẻ em, chủ yếu là là trường hợp viêm hạch do Whitmore.

Bệnh Whitmore ở trẻ có nguy hiểm không?

Bệnh Whitmore có nhiều thể khác nhau, trong đó nặng nhất là tình trạng nhiễm trùng máu. Nếu có tình trạng nhiễm trùng máu, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 30-40%. Ở trẻ em, chủ yếu là trường hợp viêm hạch do Whitmore. Nếu trẻ chỉ gặp viêm hạch thường tiên lượng tốt, thời gian điều trị 4-6 tuần.

TS. Hải cho biết, tỷ lệ trẻ em tử vong do Whitmore (bao gồm viêm hạch, nhiễm trùng máu, viêm màng não) nằm ở khoảng dưới 10%. Chủ yếu rơi vào các trường hợp nhiễm trùng máu hoặc nhiễm trùng máu kết hợp với viêm màng não.

Ngoài ra, một yếu tố đóng vai trò quan trọng cho vi khuẩn xâm nhập là da. Có một bề mặt da lành lặn hầu như vi khuẩn sẽ không xâm nhập được, chỉ khi xa có xước xát.

Một số trường hợp nếu môi trường ô nhiễm khá nặng, vi khuẩn sẽ tồn tại cả ở các loại động vật. Ví dụ như các vùng nước ô nhiễm, thậm chí trong các con cua con ốc cũng sẽ có chứa vi khuẩn. TS. Hải lưu ý, trong trường hợp này cần chế biến kỹ thì mới có thể loại bỏ được vi khuẩn, tránh nguy cơ xâm nhập qua đường tiêu hóa.

Whitmore còn được gọi là “vi khuẩn ăn thịt người” là căn bệnh truyền nhiễm rất khó phát hiện do dễ nhầm lẫn với các bệnh khác và không được điều trị kịp thời.

Cách nhận biết bệnh Whitmore ở trẻ

Theo TS. Hải, để phân biệt Whitmore với các bệnh nhiễm khuẩn khác khi khám lâm sàng khó để phát hiện ra. Chúng ta có thể phân biệt được Whitmore trong trường hợp được bệnh nhân được chẩn đoán là nhiễm trùng máu cộng với khai thác dịch tễ đang sinh sống ở vùng có những ca bệnh Whitmore và có tình trạng ô nhiễm môi trường, hoặc trước đó có tiếp xúc với nước hay làm đồng ruộng mà không có phương tiện bảo hộ. Lúc này bác sĩ có thể nghĩ đến trường hợp bệnh nhân đã nhiễm Whitmore.

Trong trường hợp nhiễm vi khuẩn Whitmore ở trẻ gây viêm hạch, tại khu vực hạch viêm (thường là vùng cổ) thường là khối chắc, màu sắc da bên ngoài vẫn như bình thường. Còn các trường hợp viêm hạch do nhiễm các vi khuẩn khác thường có biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau rất rõ.

Cha mẹ cần làm gì để phòng tránh bệnh Whitmore cho trẻ?

Tại các vùng ô nhiễm, có những ca bệnh Whitmore nhưng thông thường chỉ là những ca bệnh rải rác. Khi ngâm nước, làm đồng ruộng lâu tại các khu vực có vi khuẩn Whitmore sinh sống mà không có phương tiện bảo hộ sẽ là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.

Bệnh Whitmore có nguy cơ tăng cao trong mùa lũ do môi trường dễ bị ô nhiễm.

Hiện tại chưa có vaccine phòng bệnh Whitmore, vì vậy cha mẹ phụ huynh cần lưu ý thực hiện khuyến cáo của Bộ Y tế để chủ động phòng tránh bệnh Whitmore cho chính mình và trẻ nhỏ. Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động phòng bệnh Whitmore như sau:

1) Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng, trước khi ăn.

2) Thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết.

3) Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/ gần nơi bị ô nhiễm.

4) Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn.

5) Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh.

6) Những người có bệnh nền như đái tháo đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch… cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.

7) Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện và điều trị kịp thời.

Theo Sức khỏe Đời sống