Vua bóng đá Pele mắc ung thư đại trực tràng, làm thế nào để phòng chống và ngăn ngừa bệnh này?

Loại ung thư mà Pele mắc phải là loại bệnh có số ca mắc mới và số ca tử vong đứng thứ 5 chỉ sau ung thư phổi gan, vú và dạ dày. Vậy làm gì để phòng ngừa sớm, phát hiện sớm căn bệnh nguy hiểm này?

Ung thư đại trực tràng là gì?

Ung thư đại trực tràng là loại ung thư có nguồn gốc từ đại tràng (phần chính của ruột già) hoặc trực tràng (đoạn nối giữa đại tràng và hậu môn). 

Hầu hết ung thư đại tràng đều khởi phát từ sự tăng sinh của niêm mạc đại trực tràng gọi là pô-lýp. Một số dạng pô-lýp có thể tiến triển thành ung thư sau nhiều năm. Khả năng tiến triển thành ung thư tùy thuộc vào từng loại pô-lýp. Có hai loại pô-lýp chính là:

Pô-lýp tuyến (u tuyến): loại pô-lýp này đôi khi phát triển thành ung thư. Vì lý do này nên u tuyến được gọi là tình trạng tiền ung thư;

Pô-lýp tăng sản và pô-lýp viêm: loại pô-lýp này phổ biến hơn nhưng thường không phải là tình trạng tiền ung thư.

Ung thư đại trực tràng có thể liên quan đến một số yếu tố như bệnh viêm ruột; tiền sử gia đình, lối sống, thói quen sinh hoạt của người bệnh hay lười vận động, chế độ ăn ít chất xơ, nhiều chất béo...

Ai sẽ có nguy cơ mắc bệnh?

Một số yếu tố nguy cơ do lối sống sẽ có liên quan đến ung thư đại trực tràng. Trên thực tế, mối liên hệ giữa chế độ ăn uống, cân nặng và sự vận động với nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng là một trong các nguy cơ cao nhất cho bất kỳ loại ung thư nào.

Thừa cân hoặc béo phì: nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì (thừa cân nhiều) thì nguy cơ phát triển và tử vong vì ung thư đại trực tràng sẽ cao hơn. Tình trạng thừa cân sẽ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng cho cả nam và nữ nhưng nguy cơ ở nam giới sẽ cao hơn.

Thiếu hoạt động thể chất: nếu bệnh nhân không hoạt động thể chất thì sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng cao hơn. Việc vận động nhiều hơn có thể giúp giảm nguy cơ gây bệnh.

Một số loại thực phẩm: chế độ ăn có nhiều thịt đỏ (như thịt bò, heo, cừu, hoặc gan) và thịt chế biến (như xúc xích và thịt hộp) có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Các món được làm bằng cách chiên, nướng, hoặc quay sẽ tạo ra các chất có thể làm tăng nguy cơ ung thư, nhưng mức độ gia tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng vẫn chưa được xác định. Chế độ ăn nhiều rau củ, trái cây và gạo nguyên hạt có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng nhưng việc bổ sung chất xơ thì chưa được chứng minh là mang lại hiệu quả.

Triệu chứng ung thư đại trực tràng

Bệnh nhân ung thư đại trực tràng thường có các triệu chứng như thay đổi thói quen đại tiện, lúc đi lỏng, lúc lại táo bón.

Chảy máu ở đại trực tràng  hoặc có máu trong phân.

Phân có hình dạng nhỏ hơn thông thường.

Đau bụng kéo dài.

Mệt mỏi hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân.

Làm gì để phòng ngừa ung thư đại trực tràng

Để phòng ngừa sớm căn bệnh nguy hiểm này, người dân có thể tầm soát ung thư đại trực tràng bắt đầu từ tuổi 40, đặc biệt đối với người có yếu tố nguy cơ cao như trong gia đình có người mắc bệnh, hoặc bị bệnh đại tràng mãn tính… nên soi khung đại tràng ít nhất 1 lần xem có bất thường không, có polyp không. Polyp hay tổn thương bất thường khác thường không có triệu chứng, khi có triệu chứng bệnh nhân đã ở giai đoạn ung thư hóa. Có tới 70% người bệnh phát hiện ung thư ở giai đoạn muộn.

Bổ sung vào thực đơn hàng ngày nhiều loại trái cây tươi, rau lá xanh và ngũ cốc nguyên hạt vì trái cây, rau lá xanh và ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa, có thể đóng vai trò chính trong việc ngăn ngừa ung thư.

Tránh hoặc hạn chế uống rượu, bia.

Nói không với thuốc lá.

Tập thể dục hàng ngày ít nhất 30 phút.

Cố gắng duy trì cân nặng của bạn bằng cách kết hợp giữa chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục hàng ngày. Nếu bạn cần giảm cân, hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách lành mạnh để giảm cân từ từ bằng cách tăng cường độ vận động và cắt giảm lượng calo nạp vào cơ thể.

Đối với những người có nguy cơ cao như có người trong gia đình bị ung thư đại trực tràng, hoặc đang mắc bệnh viêm đại tràng, polyp đại tràng…., cần phải được theo dõi và thăm khám định kỳ để phát hiện sớm bệnh