Quảng Nam: Đi tìm giải pháp phát triển BHXH bắt buộc, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn

Báo cáo tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn Hùng - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết chỉ tiêu về phát triển BHXH bắt buộc chưa đạt mục tiêu đề ra; tình trạng trốn đóng BHXH vẫn còn xảy ra khá nhiều. Cụ thể, tính đến nay toàn tỉnh có 2.453 đơn vị chưa đăng ký tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp bắt buộc, với tổng số lao động là 23.360 người; 3.110 đơn vị chưa tham gia đầy đủ với số lao động là 73.646 người (tổng số lao động chưa tham gia là 97.006 người). Theo thống kê của BHXH tỉnh, giai đoạn 2017-2021, số NLĐ tham gia BHXH so với lực lượng trong độ tuổi lao động có tăng lên đáng kể. Cụ thể, nếu năm 2017, Quảng Nam có 847.372 người tham gia BHXH bắt buộc (chiếm 19,47% lực lượng trong độ tuổi lao động), thì năm 2021 tăng lên 908.709 (chiếm 22,85%). Tuy nhiên, con số trên chưa tương xứng với tiềm năng phát triển tại tỉnh Quảng Nam. Bởi thực tế vẫn còn hàng chục ngàn NLĐ chưa được tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, với nhiều nguyên nhân.

Tại Hội thảo, các đại biểu của các cơ quan, đơn vị, địa phương, đã  trình bày nhiều tham luận tập trung làm rõ những vướng mắc, khó khăn trong quản lý nhà nước về thực hiện chính sách BHXH; đề xuất các giải pháp trong thời gian đến; công tác phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm về BHXH, các hành vi trốn đóng BHXH của các doanh nghiệp và giải pháp từ cơ quan bảo vệ pháp luật; nâng cao nhận thức của người sử dụng lao động, người lao động trong việc thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước về Luật Lao động, Luật BHXH;...Bên cạnh đó, cơ quan BHXH sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông về chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh cả hình thức và nội dung tuyên truyền theo hướng chuyển gần sát cơ sở; thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tại các DN, nâng cao tính chuyên nghiệp của cơ quan BHXH các cấp về thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ trên địa bàn; phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan BHXH và cơ quan thuế, cơ quan Công an, các đơn vị liên quan… để quản lý dữ liệu đơn vị và cá nhân phục vụ công tác quản lý.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Trần Thị Bích Thu - Trưởng ban Văn hoá – Xã hội Hội đồng Nhân dân tỉnh Quảng Nam cho biết trong thời gian qua, tỉnh Quảng Nam là một trong những địa phương rất quan tâm, ban hành nhiều chính sách để hỗ trợ và đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng, chây ỳ, chiếm dụng lương NLĐ, trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp vẫn tiếp tục xảy ra và tại các đơn vị, DN vẫn đang diễn ra. Vì vậy, các sở, ngành chức năng liên quan cần tiếp tục tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; kịp thời phát hiện người hưởng BH thất nghiệp không đúng quy định để ra quyết định hủy hưởng, chấm dứt hưởng, thu hồi số tiền đã hưởng…

Cùng quan điểm đó, ông Lê Thái Bình – Phó Chủ tịch UBMTTQVN tỉnh đề nghị các cấp, các ngành liên quan xử lý vi phạm pháp luật các đơn vị, DN trốn tránh, không chấp hành quy định của pháp luật về BHXH, BHYT nhằm bảo vệ và quyền lợi của người lao động. Đồng thời UBMTTQVN tỉnh tiếp tục tăng cường tổ chức các đoàn giám sát để thực hiện tốt công tác an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Đại diện cơ quan Công an tỉnh Quảng Nam, bà Bùi Thị Thu Sương - Phó Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế cho biết, trong thời gian qua, cơ quan Công an đã nghiên cứu, nhận diện một số thủ đoạn trốn đóng BHXH của các đơn vị, DN chủ yếu hiện nay như: Đơn vị, DN giao kèo, thỏa thuận trái pháp luật để ép hoặc yêu cầu NLĐ không tham gia BHXH nhằm trốn tránh việc đóng BHXH theo quy định; lập, sử dụng 2 hệ thống sổ sách liên quan đến việc SDLĐ để đóng BHXH thấp hơn mức đóng theo quy định; chế tài xử lý đối với hành vi chậm đóng BHXH cho NLĐ chưa nghiêm nên DN cố tình chây ỳ trốn đóng hoặc chiếm dụng BHXH của NLĐ; đơn vị, DN chuyển đổi hình thức ký HĐLĐ sang giao kết hợp đồng thuê khoán, hợp đồng miệng, ký liên tiếp chuỗi hợp đồng thời hạn 1 tháng hoặc kéo dài thời gian thử việc; lập khống bảng chấm công cho NLĐ thể hiện không làm việc và không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng để trốn đóng,…Giai đoạn 2020 - 2021 hai ngành đã phối hợp làm việc với 52 đơn vị, DN hoạt động trên địa bàn tỉnh có nợ đọng tiền BHXH, thì có 47 DN đã truy nộp nợ đọng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp với tổng số tiền hơn 32,032 tỷ đồng,….

Đại diện Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Quảng Nam Phạm Thị Xuân Tuyền đề nghị các cấp, các ngành tiếp tục đẩy mạnh, đổi mới công tác truyền thông về chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, huy động sự vào cuộc một cách tích cực của các đơn vị liên quan nhằm định hướng, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.