Biến thể mới của Omicron có khả năng ‘phá rào’ miễn dịch mạnh chưa từng thấy

Các nhà khoa học cho biết một chủng Omicron mới có khả năng vượt trội trong việc né tránh hệ miễn dịch và điều trị bằng kháng thể hiện có. Ảnh: AFP

Theo các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, các nhà khoa học phát hiện chủng BA.2.75.2 mới của biến thể Omicron gây bệnh COVID-19 chính là chủng có khả năng lẩn trốn hệ miễn dịch mạnh nhất.
BA.2.75.2 là một dòng phụ của biến thể BA.2.75, được ghi nhận lần đầu tại Ấn Độ vào tháng 5 vừa qua. Nó đã khiến các nhà nghiên cứu chú ý đến vì những ưu thế đột biến chưa từng có.

Biến thể BA.2.75 không có cơ hội lan rộng khi BA.5 “thống trị” thế giới. Nhưng dòng phụ BA.2.75.2 của nó lại đang là mối đe dọa lớn vì sở hữu hai đột biến giúp nó dễ dàng bám chặt và xâm lấn vào tế bào con người. 

Tệ hơn nữa, chủng virus này có khả năng né tránh hàng rào miễn dịch mạnh mẽ có được nhờ tiêm vaccine và nhiễm virus trước đó. Điều đó khiến các phương pháp điều trị bằng kháng thể trở nên kém hiệu quả hơn.

Một nhóm các nhà nghiên cứu từ Đại học Hoàng gia London, Viện Karolinska và Đại học Cape Town đã xác định BA.2.75.2 khó vô hiệu hóa gấp 6,5 lần so với BA.5, khiến nó trở thành “biến thể kháng trung hòa” nhất từng được đánh giá cho đến nay.

Các nhà nghiên cứu viết trong một bài báo trên trang bioRxiv.org: “Những dữ liệu này làm dấy lên lo ngại rằng BA.2.75.2 có thể né tránh hiệu quả khả năng miễn dịch cộng đồng”.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang theo dõi BA.2.75 và các biến phụ khác trong bối cảnh virus SARS-CoV-2 tiếp tục lưu hành trên khắp thế giới.

Bà Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật về COVID-19 của WHO, cho biết cơ quan này đang làm việc với các chuyên gia để đánh giá sự lây truyền và mức độ nghiêm trọng của chủng virus trên, cũng như tác động của các biện pháp đối phó.

Ảnh minh họa: Xinhua

Khi được hỏi về các chủng vi khuẩn có thể thúc đẩy một làn sóng lây nhiễm trong mùa thu năm nay, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm của Mỹ Anthony Fauci đã bày tỏ sự nghi ngờ về biến thể BA.2.75.2.

Trong một nghiên cứu riêng biệt, các chuyên gia tại Đại học Bắc Kinh và Viện Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm Quốc gia Trung Quốc đã phát hiện chủng BA.2.75.2 mới có lợi thế đột biến chưa từng có.

Trong một bài báo xuất bản trên bioRxiv.org, các nhà nghiên cứu Trung Quốc cho biết BA.2.75.2 thể hiện khả năng miễn dịch mạnh nhất. 

Những người từng nhiễm BA.5 chỉ có 1/10 khả năng ngăn ngừa tái nhiễm với chủng mới. So với BA.2.75, chủng mới này có nguy cơ gây tái nhiễm cao gấp 4,2 lần ở những người đã tiêm ba mũi vaccine Sinovac.

Nó cũng có khả năng gây tái nhiễm ở những người từng nhiễm BA.1 cao hơn 5,9 lần, gấp 6,2 lần đối với BA.2 và 2,7 lần đối với BA.5 .

BA.2.75.2 đặc biệt đáng lo ngại vì nó có khả năng làm cho việc truyền kháng thể và các phương pháp điều trị khác kém hiệu quả hơn.

Hiện vẫn chưa rõ các loại vaccine hiện có, kể cả liều vaccine tăng cường chống lại Omicron mới nhất, sẽ vô hiệu hóa chủng virus mới như thế nào.

Trong bài đăng trên Tạp chí Y học New England vào đầu tháng này, các nhà khoa học cho biết vaccine Moderna được phát triển dựa trên chủng virus ban đầu bị giảm khả năng vô hiệu hóa BA.2.75 gấp 4 lần, nhưng vẫn có hiệu quả.

Chuyên gia Cao Yunlong tại Đại học Bắc Kinh, một trong những tác giả chính của bài nghiên cứu ở Trung Quốc, đã bày tỏ lo ngại trước hiệu quả của các liều vaccine tăng cường đối với BA.2.75.2.
Ông khẳng định: “Việc phát triển vaccine Sars-CoV-2 phổ rộng và thuốc kháng thể trung hòa nên được ưu tiên cao”.