Ngành Y tế TP HCM đang đứng trước 3 nguy cơ lớn

Nguy cơ dịch chồng dịch: COVID-19 và sốt xuất huyết

Theo Sở Y tế, hiện nay, chưa có quốc gia nào chính thức công bố đã chấm dứt được dịch COVID-19. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, số ca mắc mới trong tuần qua tăng 18% so với tuần trước, số tử vong mới trong tuần tăng 3% so với tuần trước.

Mới đây, Bộ Y tế đã công bố biến thể phụ BA.5 đã xuất hiện tại Việt Nam và ghi nhận số ca mắc mới bắt đầu có dấu hiệu tăng và số ca nặng cũng bắt đầu có dấu hiệu tăng nhẹ.

Ngày 4/7/2022, Viện Pasteur TP HCM công bố phát hiện 2 mẫu dương với biến thể phụ BA.4 (tại Phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức) và 1 mẫu dương với biến thể BA.5 (tại xã Tân Phú Trung,  huyện Củ Chi).

Tất cả các mẫu dương này đều từ nguồn giám sát ngẫu nhiên qua hệ thống giám sát của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố.

Hệ thống giám sát dịch của ngành y tế thành phố cũng cho thấy số ca mắc mới có xu hướng tăng nhẹ trong 3 tuần gần đây, có ngày có trên 50 ca mắc mới (trước đây số ca mắc mới đã giảm sâu dưới 30 ca mắc mới/ngày).

Như vậy, tuy đã được kiểm soát ổn định nhiều tháng qua, tuy nhiên do các biến thể phụ mới của biến chủng Omicron vẫn tiếp tục xuất hiện và lan nhanh trên phạm vi toàn thế giới nên nguy cơ dịch bệnh COVID-19 bùng phát trở lại vẫn luôn là mối đe doạ đối với bất kỳ quốc gia nào, trong đó có Việt Nam.

Dịch bệnh lưu hành sốt xuất huyết tại các tỉnh phía Nam và tại TP HCM với type huyết thanh D1 như năm 2021 nhưng bắt đầu có sự gia tăng dần type huyết thanh D2 (theo công bố của Viện Pasteur TP HCM), tương ứng với số ca mắc mới tăng cao, số ca nặng tăng, số tử vong tăng.

Tại các tỉnh khu vực phía Nam, số ca mắc đã lên đến 65.552 ca, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2019 (năm có dịch lớn).

Tại TP HCM, số ca mắc đã là 21.993 ca, tăng 184% so với cùng kỳ, số tử vong đã 11 trường hợp, có cả người lớn, phụ nữ mang thai, trẻ em. Những địa phương có số mắc cao nhất là: Bình Tân, Bình Chánh, Quận 12, Thủ Đức, Hóc môn, Củ Chi, Tân Phú, Tân Bình.

Sở Y tế TP HCM xác định, phải đẩy nhanh tỉ lệ tiêm vaccine phòng Covid-19 mũi 3 và mũi 4; quyết liệt diệt muỗi, diệt lăng quăng phòng ngừa sốt xuất huyết.

Nguy cơ thiếu thuốc, vật tư y tế

Ngành y tế thành phố đang đứng trước thách thức phải có giải pháp chủ động và sớm khắc phục, không để tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế xảy ra.

Thiếu các thuốc và vật tư y tế phục vụ công tác khám, chữa bệnh cho các bệnh lý phổ biến là không thể chấp nhận được vì sẽ gây ảnh hưởng xấu đến kết quả và chất lượng điều trị, và nhất là ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân tham gia bảo hiểm y tế.

Thiếu các thuốc và vật tư y tế thuộc danh mục thuốc hiếm không phải là vấn đề mới phát sinh đối với các bệnh viện trên địa bàn thành phố và cả nước, tuy nhiên, do tác động của đại dịch COVID-19, danh sách thuốc hiếm có nguy cơ bị kéo dài thêm, điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng điều trị các bệnh lý chuyên khoa.

Triển khai giải pháp chủ động để ngăn chặn nguy cơ thiếu thuốc và vật tư y tế thuộc danh mục thuốc hiếm là trách nhiệm của mỗi bệnh viện, ngành y tế thành phố và Bộ Y tế.

Sở Y tế thành phố kiến nghị, Bộ Y tế sớm tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến tình trạng này; đề nghị Thành phố cho phép thành lập Trung tâm mua sắm hàng hoá của ngành Y tế Thành phố, hỗ trợ ngân sách trong việc mua sắm và dự trữ một vài loại thuốc hiếm. Sở thành lập Tổ công tác chuyên trách tư vấn, hỗ trợ và điều phối giải quyết tình trạng thiếu thuốc tại các đơn vị trực thuộc; yêu cầu Hội đồng thuốc và điều trị tại các bệnh viện cập nhật phác đồ điều trị, danh mục thuốc cần mua sắm phục vụ cho hoạt động khám, chữa bệnh.

Nguy cơ thiếu hụt nguồn nhân lực y tế công lập

Theo Bộ Y tế tính đến nay đã có hơn 9.000 nhân viên y tế xin nghỉ việc vì nhiều lý do khác nhau.

Tại TP HCM, năm 2021 đã có 1.154 nhân viên y tế nghỉ việc, trong đó có 274 bác sĩ, 610 điều dưỡng; 6 tháng đầu năm 2022 đã có 874 nhân viên y tế nghỉ việc, trong đó có 199 bác sĩ và 391 điều dưỡng. Tổng cộng đã có 2.028 nhân viên y tế nghỉ việc, trong đó có 473 bác sĩ và 1.001 điều dưỡng (chiếm khoảng 5% tổng số nguồn nhân lực y tế của thành phố).

Hiện, Sở Y tế thành phố đang nghiên cứu, đề xuất triển khai thí điểm các cơ chế, chính sách nhằm củng cố và nhân rộng mạng lưới cộng tác viên sức khỏe cộng đồng. Sở kiến nghị Bộ và thành phố sớm có hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi để củng cố hoạt động tự chủ của các bệnh viện theo Nghị định 60 về cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập...