Giảm thiểu lao động trẻ em: Thu hẹp khoảng trống an sinh xã hội

Dự báo gia tăng lao động trẻ em

Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) vừa công bố báo cáo: Vai trò của an sinh xã hội trong xóa bỏ lao động trẻ em. Theo đó, ILO - UNICEF kêu gọi thu hẹp khoảng trống trong diện bao phủ an sinh xã hội, nghĩa là vẫn còn 1,5 tỷ trẻ em vẫn chưa được hưởng trợ cấp gia đình hoặc trợ cấp cho trẻ em bằng tiền mặt.

Báo cáo Vai trò của an sinh xã hội trong xóa bỏ lao động trẻ em: Đánh giá bằng chứng và hàm ý chính sách, đưa ra bằng chứng từ một số nghiên cứu được thực hiện từ năm 2010 cho thấy an sinh xã hội góp phần làm giảm lao động trẻ em và tạo điều kiện cho trẻ em đến trường bằng cách giúp các gia đình đối phó với những cú sốc về kinh tế hay y tế.

Tuy nhiên, nghiên cứu cho biết mới có quá ít tiến bộ đạt được trong việc đảm bảo mọi trẻ em đều được hưởng các chế độ an sinh xã hội. 73,6% dân số trẻ em, tương đương với khoảng 1,5 tỷ trẻ em trong độ tuổi từ 0 - 14 trên toàn thế giới không được hưởng trợ cấp gia đình hay trợ cấp cho trẻ em bằng tiền mặt. Báo cáo cho rằng khoảng trống lớn này cần phải được thu hẹp và nhanh chóng xóa bỏ.

Báo cáo cũng cho thấy, hơn 160 triệu trẻ em trên toàn thế giới – tức 1/10 trẻ em trong độ tuổi 5 -17 tuổi - vẫn đang tham gia lao động trẻ em và tiến bộ đạt được trong xóa bỏ lao động trẻ em đã bị đình trệ kể từ năm 2016. Những xu hướng này đã xuất hiện ngay cả trước khi cuộc khủng hoảng Covid -19 xảy ra. Ước tính rằng nếu không có các chiến lược giảm thiểu, con số lao động trẻ em có thể tăng thêm 8,9 triệu vào cuối năm 2022 do tình trạng nghèo đói và dễ bị tổn thương gia tăng.

Bao phủ an sinh xã hội cho trẻ em

Tổng giám đốc ILO Guy Ryder cho biết: “Có nhiều lý do để đầu tư vào an sinh xã hội toàn dân, trong đó xóa bỏ lao động trẻ em là một trong những lý do thuyết phục nhất xét đến tác động của vấn đề này đối với quyền và phúc lợi của trẻ em”.

Nếu các nhà hoạch định chính sách không hành động một cách quyết đoán thì đại dịch Covid -19, các cuộc xung đột đang diễn ra, đói nghèo gia tăng và biến đổi khí hậu sẽ càng khiến tình trạng lao động trẻ em tăng cao, Báo cáo nhấn mạnh.

Để củng cố hệ thống an sinh xã hội nhằm ngăn ngừa và xóa bỏ lao động trẻ em, Báo cáo đã đề xuất các kiến nghị. Trong đó nổi lên là việc thu hẹp khoảng trống trong diện bao phủ an sinh xã hội cho trẻ em. Điều này có nghĩa là ưu tiên quyền lợi của trẻ em, cũng như mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội tới 2 tỷ lao động trong khu vực kinh tế phi chính thức, qua đó hỗ trợ họ chuyển dịch từ khu vực kinh tế phi chính thức sang khu vực kinh tế chính thức. Đồng thời, xây dựng hệ thống an sinh xã hội tích hợp. Việc giảm thiểu lao động trẻ em sẽ dễ dàng hơn nếu các quốc gia có hệ thống an sinh xã hội cung cấp đầy đủ các quyền lợi cả đời, từ trợ cấp trẻ em và gia đình, trợ cấp thai sản và thất nghiệp đến lương hưu cho người già cũng như chế độ bảo vệ sức khỏe.

Để làm được những vẫn đề này, cần bảo đảm các chương trình an sinh xã hội được thiết kế toàn diện và nhạy cảm với lao động trẻ em, đặc biệt là những hộ gia đình dễ bị tổn thương nhất, có thể được tiếp cận.