Công tác Hội và phong trào Chữ thập đỏ 5 năm qua: Góp phần quan trọng thực hiện chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước

 Dấu ấn “Ngân hàng bò”, “Tết vì người nghèo”,…

Trong 5 năm qua, công tác Hội và phong trào CTĐ đã được T.Ư Hội CTĐ đẩy mạnh toàn diện từ T.Ư địa phương. Phong trào “Tết vì người nghèo và nạn nhân chất độc da cam" tiếp tục được triển khai sâu rộng. Nét mới của Phong trào là sự chỉ đạo và tham gia trực tiếp của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo đồng bộ, thống nhất trong hệ thống, sự vào cuộc của cấp ủy đảng, chính quyền nhiều địa phương, sự tham gia Phong trào của ngày càng nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm. Một số cấp Hội đã lồng ghép việc triển khai Phong trào với khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí cho người nghèo, người khuyết tật, nạn nhân tai nạn giao thông, hộ gia đình chính sách, gia đình cán bộ, chiến sỹ đang làm nhiệm vụ trên các vùng biển đảo, biên giới gặp khó khăn. Trong 5 năm, toàn Hội đã vận động và trao tặng hơn 9,76 triệu suất quà Tết với tổng trị giá đạt trên 3.464 tỷ đồng gấp gần 3 lần so với giai đoạn 5 năm trước đó. Phong trào đã được tổ chức Kỷ lục Việt Nam chứng nhận kỷ lục Việt Nam về “Số lượng quà Tết trao tặng cho người nghèo nhiều nhất” năm 2015.

Dự án “Ngân hàng bò” và Chương trình “Ngân hàng bò - Chung sức cùng đồng bào các huyện nghèo, xã biên giới xây dựng nông thôn mới” là Chương trình vận động nội lực lớn nhất của Hội từ trước tới nay, được triển khai ngày càng sâu rộng. Từ năm 2010 đến nay, toàn Hội đã vận động và trao tặng 21.605 con bò cho hộ nghèo thuộc 62 tỉnh, thành phố, 335 huyện (trong đó có 51 huyện nghèo), 1.349 xã (trong đó có 184 xã biên giới) với tổng số tiền hơn 313 tỷ đồng (trong đó có 5.678 con bê sinh thêm, đã trao cho hộ gia đình nghèo khác 1.842 con). Nét mới trong chỉ đạo là dự án được triển khai ở tất cả các tỉnh, thành phố với chỉ tiêu vận động trao bò tại chỗ và ủng hộ địa phương bạn. Dự án được Đảng, Nhà nước và xã hội đánh giá cao, được nhận Giải thưởng của Mạng lưới xây dựng quỹ khu vực Châu Á-Thái Bình Dương thuộc Hiệp hội CTĐ, Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế và Thư khen của Chủ tịch nước.  

Mỗi phong trào, mỗi cuộc vận động với cách làm khác nhau, nhưng tất cả đều vì mục đích chung là mang lại niềm tin, sự sẻ chia của cộng đồng đối với những số phận, những hoàn cảnh kém may mắn trong cuộc sống. Cuộc vận động “Mỗi tổ chức, mỗi cá nhân gắn với một địa chỉ nhân đạo” tiếp tục được triển khai ở cơ sở. Các cấp Hội đã khảo sát, lập 575.598 hồ sơ “địa chỉ nhân đạo”, trợ giúp, vận động trợ giúp 540.168 hồ sơ với tổng trị giá đạt trên 941 tỷ đồng. Hoạt động trợ giúp đối tượng phong phú, sát với nhu cầu đối tượng. Thông qua Cuộc vận động, năng lực vận động nhân đạo, tính chuyên nghiệp trong hoạt động nhân đạo của tổ chức Hội ở nhiều nơi được nâng lên; sự phối hợp với các ngành, đoàn thể, các tổ chức trong hoạt động nhân đạo được củng cố. Cuộc vận động tiếp tục góp phần chuyển hướng tư duy, nhận thức của Hội về tổ chức hoạt động nhân đạo tại cộng đồng, về tính cộng đồng trách nhiệm trong trợ giúp người nghèo trên cơ sở phát triển quan hệ đối tác, từng bước khẳng định đầy đủ hơn vai trò nòng cốt, cầu nối, điều phối của Hội trong hoạt động nhân đạo, góp phần giảm bớt chồng chéo, trùng lặp, thiếu công bằng trong hoạt động nhân đạo. Trong nhiệm kỳ IX, toàn Hội cũng đã vận động xây mới được 9.225 ngôi nhà tặng gia đình nghèo với tổng trị giá gần 200 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, hoạt động trợ giúp nạn nhân chất độc da cam tiếp tục được chăm lo, nhất là vào dịp Tết và gắn với thực hiện Cuộc vận động “Mỗi tổ chức, mỗi cá nhân gắn với một địa chỉ nhân đạo”, tập trung vào các hình thức trợ giúp, như: trợ giúp thường xuyên, hỗ trợ vốn phát triển sản xuất, hỗ trợ sinh kế, học nghề, tạo việc làm, phẫu thuật, chỉnh hình, phục hồi chức năng... Trong nhiệm kỳ, các cấp Hội đã vận động trợ giúp hơn 1,8 triệu lượt nạn nhân chất độc da cam, trị giá gần 340 tỷ đồng. Riêng dự án “Giúp đỡ nạn nhân chất da cam các tỉnh khu vực Tây Nguyên và Tây Ninh” từ nguồn ngân sách nhà nước từ năm 2012 đến nay đã hỗ trợ chăm sóc sức khỏe tại nhà cho 1.153 người; phẫu thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng cho 1.513 đối tượng; hỗ trợ 3.743 hộ phát triển chăn nuôi, dịch vụ và học nghề với tổng ngân sách đạt trên 30 tỷ đồng. Trong 5 năm qua, tổng trị giá công tác xã hội nhân đạo của toàn Hội đạt đạt 5.355 tỷ đồng, trợ giúp cho hơn 12 triệu lượt người, tăng 1,7 lần về số tiền và gần 1,5 lần về số người được trợ giúp so với nhiệm kỳ trước.

Người nghèo được chăm lo, bảo vệ sức khỏe

Cùng với các hoạt động trợ giúp nhân đạo, hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân, sơ cấp cứu dựa vào cộng đồng cũng luôn được quan tâm, chú trọng. Trong nhiệm kỳ qua, các cấp Hội đã tập trung chỉ đạo xây dựng mô hình điểm, duy trì hoạt động 1.189 cơ sở khám, chữa bệnh CTĐ (tăng 532 cơ sở so với nhiệm kỳ trước), 260 đội khám, chữa bệnh CTĐ lưu động, đoàn thầy thuốc tình nguyện, phối hợp với các cơ sở y tế tổ chức khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí, hỗ trợ phẫu thuật mắt, tim bẩm sinh, chỉnh hình, phục hồi chức năng... Đặc biệt, từ năm 2014, Hội CTĐ Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam và Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam triển khai chương trình khám, chữa bệnh nhân đạo với chủ đề “Chung sức hành động vì sức khỏe cộng đồng” dành cho người nghèo, gia đình chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số, các huyện nghèo, xã biên giới, hải đảo, góp phần thực hiện chủ trương xã hội hóa công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, hỗ trợ người nghèo tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu. Trong nhiệm kỳ đã có hơn 22 triệu lượt người nghèo được khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí với tổng giá trị đạt 1.905 tỷ 760 triệu đồng. Trong 5 năm qua, tổng trị giá hoạt động tham gia chăm sóc sức khỏe nhân dân của toàn Hội đạt 1.989 tỷ đồng, trợ giúp cho hơn 24 triệu lượt người, gấp 1,65 lần về giá trị hoạt động và gần 1,8 lần về số người được trợ giúp so với nhiệm kỳ trước.

 Phong trào hiến máu tình nguyện (HMTN) đã và đang trở thành hoạt động không thể thiếu trong công tác hội và phong trào CTĐ. Hiện nay, toàn quốc có 98,6% số quận, huyện và 73,7% số xã, phường lập Ban Chỉ đạo vận động HMTN (tăng 5,2% và 26,3% tương ứng so với nhiệm kỳ trước); lập mới và duy trì hoạt động thường xuyên của 3.137 câu lạc bộ HMTN với 126.281 thành viên (tăng 91% và 146% tương ứng so với nhiệm kỳ trước). Các cấp Hội đã phối hợp với Ban Chỉ đạo vận động HMTN cùng cấp tập huấn cho 182.908 lượt tình nguyện viên nòng cốt về tuyên truyền, vận động HMTN  (tăng 70% so với nhiệm kỳ trước); tổ chức truyền thông, vận động hiến máu tới hơn 6.795.530 lượt người (tăng hơn 90% so với nhiệm kỳ trước); tôn vinh, khen thưởng 107.546 tập thể, cá nhân và gia đình có thành tích hiến máu và vận động HMTN (tăng 70% so với nhiệm kỳ trước). Ban Chỉ đạo và các cấp Hội tổ chức tốt các chiến dịch truyền thông lớn và các sự kiện có ý nghĩa. Đã xuất hiện nhiều mô hình trong vận động HMTN như: Câu lạc bộ hiến máu dự bị (ngân hàng máu sống), Câu lạc bộ người có nhóm máu hiếm, Câu lạc bộ 25, tuyến phố hiến máu, dòng họ hiến máu, gia đình hiến máu, "mỗi xã, phường là một điểm hiến máu"…

Trong nhiệm kỳ, tổng lượng máu tiếp nhận đạt 6.146.646 đơn vị máu sau quy đổi (tăng 102% so với nhiệm kỳ trước), trong đó: tỷ lệ hiến máu tình nguyện tăng từ 88,7% năm 2012 lên 97,5% cuối năm 2016, tương đương 1,52% dân số hiến máu, vượt chỉ tiêu 1,4% do Chính phủ đề ra; đạt tổng giá trị hơn 1.011 tỷ đồng.

Đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nhân đạo

Những năm qua, Hội CTĐ Việt Nam tiếp tục duy trì và tăng cường mối quan hệ với các đối tác trong và ngoài Phong trào CTĐ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế. Thông qua phát triển quan hệ đối tác, Hội CTĐ Việt Nam tiếp tục vận động và phối hợp triển khai các dự án nhân đạo tại Việt Nam; nghiên cứu, vận dụng những kinh nghiệm tốt trong hoạt động nhân đạo từ các hội quốc gia bạn, đồng thời giới thiệu, chia sẻ những kinh nghiệm quý trong công tác Hội và phong trào CTĐ tại Việt Nam với bạn bè quốc tế. Vai trò của Hội CTĐ Việt Nam trong Phong trào CTĐ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế tiếp tục được khẳng định. Tại địa phương, một số tỉnh, thành Hội đã chủ động vận động các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại địa phương ủng hộ và tham gia hoạt động nhân đạo thích hợp do Hội tổ chức. Một số tỉnh, thành Hội đã phát huy tốt vai trò của hội đoàn Việt kiều, hội đồng hương trong vận động nguồn lực cho hoạt động nhân đạo. Hầu hết các địa phương có chung biên giới với các nước bạn Lào, Cam-pu-chia đều tổ chức hoạt động nhân đạo dành cho bà con nghèo ở nước bạn, nhất là người nghèo ở tỉnh có chung biên giới. 

T.Ư Hội phối hợp tổ chức thành công Lễ công bố báo cáo thảm họa thế giới năm 2014, 2015, 2016, Hội nghị đối tác 2014, Hội nghị lãnh đạo Hội CTĐ, Trăng lưỡi liềm đỏ các nước khu vực Đông Nam Á; đón và tổ chức hoạt động của một số Đoàn cấp cao Hội CTĐ Lào, Cam-pu-chia, Thái Lan, Mỹ, Niu-di-lân, Hội Trăng lưỡi liềm đỏ Qatar, Chủ tịch Hiệp hội CTĐ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế, lãnh đạo Ủy ban CTĐ quốc tế; tổ chức các đoàn ngoại giao chủ động, kết hợp vận động nguồn lực và phát triển quan hệ đối tác với đối tác mới;…

Có thể thấy, trong nhiệm kỳ IX, các phong trào, các cuộc vận động, các nhiệm vụ trọng tâm của Hội được triển khai đạt kết quả thiết thực, có chiều sâu, thu hút sự tham gia ngày càng đông đảo của các tổ chức, nhà hảo tâm và các tầng lớp nhân dân; đã và đang lan tỏa, tạo dấu ấn ngày càng sâu đậm trong đời sống cộng đồng, thiết thực trợ giúp những người có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong cuộc sống, góp phần giáo dục lòng nhân ái, thực hiện chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Bên cạnh đó, vai trò của tổ chức Hội trong Phong trào CTĐ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế cũng tiếp tục được khẳng định.

Tổng trị giá hoạt động toàn Hội 5 năm qua đạt hơn 9.563 tỷ đồng, trung bình 1.912 tỷ đồng/năm, năm sau cao hơn năm trước, gấp 1,3 lần so với nhiệm kỳ Đại hội VIII. Trong đó, giá trị hoạt động công tác xã hội đạt 56%, giá trị hoạt động trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đạt gần 20,8%, hiến máu nhân đạo đạt hơn 10,6%, tham gia phòng ngừa, ứng phó thảm họa đạt gần 4,8%, tuyên truyền, huấn luyện cán bộ đạt 7,8%; trợ giúp được trên 36 triệu lượt người có hoàn cảnh khó khăn.