Báo động đỏ tình trạng giải cứu nông sản

Trong 1,5 ngày thảo luận về kinh tế xã hội, vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn tiếp tục được nhiều vị đại biểu Quốc hội quan tâm, yêu cầu Chính phủ giải trình rõ và tìm nguyên nhân khắc phục.

Đại biểu Nguyễn Thanh Xuân (Cần Thơ) cho rằng nông dân làm nông nghiệp vẫn còn nhiều nỗi lo, đó là chưa tạo được sự gắn kết hiệu quả giữa hoạt động sản xuất và nhu cầu thị trường.

“Công tác dự báo thị trường chưa đáp ứng yêu cầu. Hệ thống phân phối chưa đồng bộ và hiệu quả. Thương hiệu nông sản xây dựng quá chậm. Các nước nhập khẩu luôn áp đặt các hàng rào kỹ thuật để gây khó cho sản phẩm của nước ta”, ông nói.

Tất cả những yếu kém này làm người sản xuất nông nghiệp luôn trong tâm trạng bất an, lo lắng. Ông Xuân đề nghị Chính phủ và Bộ Nông nghiệp nhanh chóng có giải pháp đúng, mạnh, đột phá về dự báo thị trường, liên kết trong chuỗi sản xuất và nhanh chóng xây dựng thương hiệu, để thực trạng này không còn lặp lại trong thời gian sắp tới.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nói rằng các cuộc giải cứu nông sản gần như năm nào cũng tái diễn, như giải cứu heo hơi đến dưa hấu, mía đường, khoai lang, thanh long và gần đây là củ cải, ớt, dưa chuột, hoa ly… khiến hàng vạn nông dân lao đao, thậm chí phá sản.

“Tôi tự hỏi tại sao chúng ta có nhiều hội nghị, hội thảo bàn cách giải quyết đầu ra cho nông sản mà chưa có bàn cách không giải cứu nông sản. Đó mới chính là giải pháp căn cơ lâu dài trong tiến trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp”, ông nói tại nghị trường.

Theo đại biểu, để không còn câu chuyện nông nghiệp giải cứu, nông nghiệp từ thiện, thì cần phải thực hiện hóa chỉ đạo của Thủ tướng. Từ chuyện chuyển tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp. Trong đó hướng tới xây dựng chuỗi ngành hàng nông sản.

“Để chuyển được tuy duy như vậy không phải một hai mùa vụ, mà có thể triển khai được hoặc tự phát ở nơi riêng lẻ, ở từng địa phương, từng ngành hàng nông sản, mà rất cần một hệ thống chính sách hỗ trợ cho công nghệ bảo quản, chế biến, thương mại hóa sản phẩm, kết nối thị trường”, đại biểu Hòa nhấn mạnh.

Trong khi đó, dại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho rằng khoảng cách giàu nghèo ở nước ta hiện nay tiếp tục gia tăng. Trong đó khu vực nông nghiệp, nông thôn vẫn còn nhiều khó khăn, tỷ trọng lao động trong nông nghiệp, nông thôn hiện nay còn trên trên 40%, dân số nông thôn là trên 65%.

Tuy nhiên, năng suất lao động ở khu vực nông nghiệp chỉ khoảng 35 triệu đồng, tương đương với 38% năng suất lao động cả nước. Ông đề nghị cần có kế hoạch chiến lược tổng thể chấn hưng nền nông nghiệp, để giải quyết bài toán nâng cao năng suất lao động.

Đại biểu Trần Thị Hằng (Bắc Ninh) cho rằng cần sớm tập trung giải quyết 2 điểm nghẽn là năng suất và chất lượng nông sản. “Chúng ta chưa tối ưu hóa được chi phí sản xuất do năng suất thấp, phương thức sản xuất nhỏ lẻ, tự phát, sản phẩm chưa đáp ứng nhu cầu thị trường về cả chủng loại và chất lượng”, bà nói.

Trong phần phát biểu giải trình của mình, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh thừa nhận thực tế yếu kém trong sự phối hợp của các cơ quan quản lý Nhà nước, giúp gắn kết thị trường và dự báo thị trường, nắm bắt nhu cầu. Ông cũng đặt vấn đề sau khi nắm bắt tín hiệu thị trường thì cần làm gì tiếp để giúp người nông dân có kế hoạch sản xuất, tìm đầu ra cho sản phẩm.

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường thừa nhận còn những tồn tại và nhấn mạnh “với đặc điểm Việt Nam có 8,6 triệu hộ nông dân, gần 70 triệu miếng ruộng nhỏ thì đi lên tái cơ cấu thành một nền kinh tế nông nghiệp hiện đại rất cần thời gian”.